Dit verandert er voor basisscholen m.i.v. schooljaar 2025-2026

Per augustus 2025 verandert er veel in het toezichtskader van de Onderwijsinspectie. Denk aan nieuwe regels rond basisvaardigheden, het hoorrecht, de schoolgids en zelfs CO₂-meters in elk lokaal. Voor het onderwijs aan nieuwkomers zijn deze veranderingen extra relevant. Daarnaast werkt de minister aan een structureel kader speciaal voor het nieuwkomersonderwijs. In dit artikel lees je wat er op je afkomt en wat dit betekent voor jouw werk.

De standaard OP0 wordt vanaf nu beoordeeld

Vanaf 1 augustus 2025 beoordeelt de inspectie de standaard Basisvaardigheden (OP0) bij de kwaliteitsonderzoeken in het basisonderwijs. Dit houdt in dat de inspectie een waardering Goed of een oordeel Voldoende of Onvoldoende geeft op deze standaard. Tot nu toe beschreef de inspectie alleen de bevindingen in het rapport en gaf ze indien nodig een of meerdere herstelopdrachten als ze tekortkomingen zag. Dit gaat dus veranderen.

De standaard Basisvaardigheden (OP0) is al per 1 augustus 2023 opgenomen in het onderzoekskader, maar wordt vanaf nu dus daadwerkelijk beoordeeld. Met de standaard OP0 wil de inspectie beter toezicht houden op het aanbod in de basisvaardigheden. De basisvaardigheden bestaan uit Nederlandse taal, rekenen-wiskunde en burgerschap. Het gaat erom dat er op school bewuste keuzes gemaakt worden in het plannen en uitvoeren van het curriculum op de basisvaardigheden.

VOG voor alle (externe) professionals

Schoolbesturen moeten vanaf nu een geldige Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) hebben van iedereen die bijdraagt aan het onderwijsproces. Dus ook van extern ingehuurde vakdocenten, orthopedagogen of andere specialisten. De inspectie controleert hierop tijdens onderzoeken.

Hoorrecht voor álle leerlingen

Vanaf augustus 2025 geldt het hoorrecht voor iedere leerling, dus ook voor nieuwkomers. Leerlingen moeten actief betrokken worden bij hun ontwikkelingsproces. Voor nieuwkomers vraagt dit extra aandacht:

• communicatie en meertaligheid
• culturele verschillen in school en zorg
• passende gesprekstechnieken

👉 Tip: door een duidelijk onderscheid te maken tussen basisaanbod en extra ondersteuning, blijft het OPP (Ontwikkelingsperspectiefplan) een hulpmiddel en geen hindernis. Meer informatie via dit artikel.

Ondersteuningsaanbod verplicht in schoolgids

Het ondersteuningsaanbod van iedere basisschool moet per 1 augustus 2025 opgenomen zijn in de schoolgids. In de schoolgids staat de basisondersteuning die op elke vestiging van de school aanwezig is en welke extra ondersteuning de school kan bieden.

Het onderwijs aan nieuwkomers valt in principe onder de basisondersteuning. Dit betekent dat alle scholen in Nederland moeten zorgen voor een goed taalaanbod aan nieuwkomers. Omdat dit speciale expertise vraagt, zijn op veel plekken in Nederland speciale taalklassen- en/of taalscholen voor nieuwkomers. Beschrijf daarom altijd in de schoolgids hoe het onderwijs aan nieuwkomers in jullie regio georganiseerd is.

Overige wijzigingen in het toezichtskader

• Het vierjaarlijks onderzoek bij bestuur en scholen heet voortaan bestuursonderzoek.
• In hoofdstuk 4 is een nieuwe paragraaf opgenomen: overige wettelijke vereisten op bestuursniveau.
• In 2027 komt er een vernieuwd toezichtskader. De visietekst is hier alvast op aangepast.

De volledige onderzoekskaders (versie 2025) vind je hier.

Structureel kader voor nieuwkomersonderwijs

In mei 2025 kondigde de minister aan te werken aan een structureel kader voor het onderwijs aan nieuwkomers.

Waarom?

• Onderzoeken en adviezen laten zien dat betere organisatie noodzakelijk is.
• Leraren, scholen en de inspectie hebben meer duidelijkheid nodig over wat er precies verwacht wordt op het gebied van onderwijskwaliteit en resultaten.
• Een helder kader helpt om leraren, schoolleiders en gemeenten te ontlasten, juist nu de druk op het nieuwkomersonderwijs groot is.

LOWAN houdt je via de nieuwsbrief op de hoogte zodra er veldraadplegingen plaatsvinden.
Link naar kamerbrief van Minister Paul.

Verplichte CO₂-meter in ieder klaslokaal

Vanaf 1 juli 2025 moet in alle klaslokalen een werkende CO₂-meter aanwezig zijn.

Waarom?

• Het CO₂-gehalte geeft inzicht in de luchtkwaliteit.
• Een goede luchtkwaliteit draagt bij aan betere leerprestaties.

Is het CO₂-gehalte te hoog? Dan moet personeel direct ingrijpen (raam open, ventilatiesysteem aanpassen). Helpt dat niet? Dan is het aan het bestuur, eventueel in overleg met de gemeente. Ervaar je problemen met de luchtkwaliteit? Bespreek dit actief binnen jouw school.