Een goede start voor kleuters
Handvatten voor een goed aanbod voor 4-5 jarige leerlingen
Een goede start voor jonge nieuwkomers
Hoe jonge nieuwkomers start in het Nederlandse onderwijs loopt uiteen. Op veel scholen stromen de nieuwkomerskleuters in de reguliere groepen 1 en 2 in. Soms zijn er nieuwkomersvoorzieningen/taalscholen met aparte kleutergroepen. Het doel is dat de kleuter zich ontwikkelt en zo snel mogelijk het de Nederlandse taalniveau bereikt van zijn leeftijdsgenoten.
Kleuters ontwikkelen zich al spelend en ontdekkend in een rijke (taal)speelleeromgeving. Op school creëert de leerkracht deze omgeving. Ook stelt de leerkracht doelen. Het ene doel komt expliciet aan de orde, het andere doel impliciet. Voor nieuwkomerskleuters is het belangrijk om accenten in het kleuteraanbod te leggen. Welke dat zijn vind je terug bij ontwikkellijnen voor kleuters.
Taalontwikkeling kleuters
In deze video leggen we je uit hoe het leren van een jong kind gaat en welke invloeden een belangrijke rol spelen.
Bekijk deze videoNT2 taalstadia
Het is belangrijk om te weten in welk taalstadia een leerling zich bevindt. Je kan dan de leeromgeving hierop aanpassen. Taalstadia zijn: gewenningsfase, redzaamheidsfase, omgangstaalfase en leertaalperiode.
Mondelinge taal kleuters
Wat is belangrijk versterken van de Nederlandse woordenschat en mondelinge taal? Meer informatie over de taalontwikkeling? Lees dan het onderstaande artikel
Taalrijke speel- leeromgeving
Rijke taal in kleuterklas
Een taalrijke peel-/leeromgeving is aandacht voor de context waarin de taal gebruikt wordt, de interactie die past bij de taalsituatie en de taalsteun die gegeven kan worden. Op de website van klasse.be staan vele tips en filmpjes hoe je kan werken aan rijke taal in de kleuterklas.
Kleine kring
Kleuters ontwikkelen zich het best in een rijke taalrijke speel-/leeromgeving. Bij het jonge kind zijn dat vaak de onderwijsleersituaties als spel, buitenspelen of het spel in hoeken. Soms is de onderwijsleersituatie meer gestuurd, zoals in een kleine kring.
Zelfscan rijke taal
Hoe rijk is de taal in jouw klas? Deze zelfscan kwam tot stand binnen het project Kleine Kinderen Grote Kansen. Deze zelfscan gaat vooral om de interactietaal en niet de leeromgeving die je hebt ingericht. In het kader van zelfreflectie kan het je bewust maken van je interactie met de leerlingen.
Meespelen in doen-alsof-spel
Resi Damhuis gaf een sessie op de LOWAN studiedag 2023. Jonge kinderen spelen graag. Gebruik de kracht van spel om natuurlijke taalverwerving te stimuleren: ga meespelen in doen-alsof-spel. Hoe zorg je dat je het spel niet verstoort maar juist versterkt? Je krijgt concrete handvatten om spelenderwijs aan taalontwikkeling te werken. Bestemd voor: zowel beginnende als ervaren nieuwkomersleerkrachten die werken met leerlingen van 4 tot 6 jaar.
Naar presentatie
Cyclisch werken
Incidenteel en intentioneel werken
Elk moment is een taalleermoment. Daal af, ‘ga in gesprek’ met de kleuter, verwoord je handelingen. Ook al (denk je) dat de kleuter je niet verstaat.
Ontwikkellijnen voor kleuters
Nadat de kleuter gewend is in de klas en de leerkracht middels observatie zicht heeft op de ontwikkeling van de kleuter, kan er door middel van de ontwikkellijnen aangesloten worden bij de zone van de naaste ontwikkeling van de kleuter.
Lesmateriaal
Versterken mondelinge taal
Glotti
Systematisch werken aan de woordenschat voor kinderen die het Nederlands nog helemaal niet begrijpen. Glotti werkt aan de passieve beheersing van de woorden. In map 1 worden losse woorden aangeboden met concreet materiaal of m.b.v. TTR (Total Physical Respons). In map 4 wordt gewerkt met (korte) zinnen.
Woorden in Prenten
In deze 2 delen van ‘Woorden in Prenten’ worden 10 prentenboeken uitgewerkt. Rond ieder prentenboek zijn 5 lessen gemaakt. Elke dag leert de leerling nieuwe woorden. Op de laatste dag kan het prentenboek in het geheel voorgelezen worden en zullen de woorden bekend zijn.
WoordExtra
Vraag gratis activatiecodes aan voor de woordenschat game WoordExtra. Met de game oefenen peuters en kleuters op een leuke manier met de 2000 basiswoorden Nederlands (gebaseerd op de BAK-lijst). Online beschikbaar via mobiel, tablet en computer. Ondersteund met audio en afbeeldingen.
NT2 praat mee, kleuters
Met de leer-luisterboeken van NT2, praat mee! en de auditieve ondersteuning d.m.v. de Voorlezer kunnen leerlingen zich vanaf het eerste moment al luisterend een basiswoordenschat eigen maken.
LOGO3000
Een voorraadkamer vol met praatplaten, woordwebben en woordkaarten en lesideeën. Deze voorraadkamer is gebaseerd op de woorden van de BAK (basiswoordenlijst amsterdamse kleuters).
Klein beginnen
Klein beginnen is er voor kleuters die weinig bekend zijn met de Nederlandse taal en/of geen ervaring hebben met de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf. Met Klein beginnen bereik je dus de kleuters met een achterstand in de taalontwikkeling.