Een goede start voor kleuters
Handvatten voor een goed aanbod voor 4-5 jarige leerlingen
Een goede start voor jonge nieuwkomers
Leerlingen (zeker ook 4-5 jarigen) hebben behoefte aan een veilige omgeving, met vaste, sensitieve leerkrachten die hen goed begeleiden. Dat is nodig om jonge nieuwkomers in Nederland zich snel thuis te laten voelen, zodat ze hun plek kunnen verwerven tussen de andere kinderen in de groep. Dat gaat immers niet vanzelf bij deze kinderen, ze spreken een andere taal en hebben andere gebruiken.
Hoewel de leerlingen hele verschillende achtergronden kunnen hebben, delen deze kinderen zeker ook overeenkomsten. Ze verwerven het Nederlands als tweede (of derde) taal, ze komen uit een cultuur met vaak andere gebruiken dan de Nederlandse cultuur en ze hebben allemaal een verhaal. Dat kan variëren van het meemaken van geweld tot een landverhuizing waarbij ze opa en oma, bij wie ze lang hebben gewoond, moeten missen.
Als deze kinderen niet goed worden begeleid, lopen ze naast een taalachterstand, een extra risico op het ontwikkelen van emotionele problemen en gedragsproblemen en wordt het vinden van een passende plek in de Nederlandse samenleving bemoeilijkt. Op deze pagina bieden we handvatten om het onderwijs voor deze leerlingen goed vorm te geven.
Taalstadia van tweedetaalverwerving
Het is belangrijk om te weten in welk taalstadia een leerling zich bevindt. Je kan dan de leeromgeving hierop aanpassen.
Gewenningsfase
In deze fase is het van belang dat een leerling zich veilig voelt. Regelmaat en structuur helpt.
De leerling zal waarschijnlijk in eigen taal spreken, sta dit toe want dit ondersteunt het veilig voelen en is goed voor de taalontwikkeling.
Je mag zeker Nederlands spreken tegen de leerling, biedt woorden aan maar eis niet dat de leerling Nederlands spreekt
Redzaamheidsfase
De leerling maakt contact met andere leerlingen in de groep en begint te reageren op eenvoudige aanwijzingen in het Nederlands.
Dit is een fase waarin je taal kan uitlokken. Met deze jonge doelgroep doe je dat vaak samen met fysieke bewegingen (TPR).
Met dank aan ITK Haarlem
Volgen en observeren van kleuters
Lesmateriaal
Versterken mondelinge taal
Glotti
Systematisch werken aan de woordenschat voor kinderen die het Nederlands nog helemaal niet begrijpen. Glotti werkt aan de passieve beheersing van de woorden. In map 1 worden losse woorden aangeboden met concreet materiaal of m.b.v. TTR (Total Physical Respons). In map 4 wordt gewerkt met (korte) zinnen.
Woorden in Prenten
In deze 2 delen van ‘Woorden in Prenten’ worden 10 prentenboeken uitgewerkt. Rond ieder prentenboek zijn 5 lessen gemaakt. Elke dag leert de leerling nieuwe woorden. Op de laatste dag kan het prentenboek in het geheel voorgelezen worden en zullen de woorden bekend zijn.
WoordExtra
Vraag gratis activatiecodes aan voor de woordenschat game WoordExtra. Met de game oefenen peuters en kleuters op een leuke manier met de 2000 basiswoorden Nederlands (gebaseerd op de BAK-lijst). Online beschikbaar via mobiel, tablet en computer. Ondersteund met audio en afbeeldingen.
NT2 praat mee, kleuters
Met de leer-luisterboeken van NT2, praat mee! en de auditieve ondersteuning d.m.v. de Voorlezer kunnen leerlingen zich vanaf het eerste moment al luisterend een basiswoordenschat eigen maken.
LOGO3000
Een voorraadkamer vol met praatplaten, woordwebben en woordkaarten en lesideeën. Deze voorraadkamer is gebaseerd op de woorden van de BAK (basiswoordenlijst amsterdamse kleuters).
Klein beginnen
Klein beginnen is er voor kleuters die weinig bekend zijn met de Nederlandse taal en/of geen ervaring hebben met de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf. Met Klein beginnen bereik je dus de kleuters met een achterstand in de taalontwikkeling.