Voor het nieuwkomersonderwijs
Kleuters
Waarom zijn deze ontwikkellijnen voor kleuters gemaakt?
Zorgen dat jonge nieuwkomers in de kleuterperiode zo goed en vlot mogelijk de Nederlandse taal leren op een manier die past bij deze leeftijdsgroep.
Met de ontwikkellijnen van LOWAN voor nieuwkomers kleuters verwachten wij de leerkrachten richting en inzicht te geven m.b.t waar accenten liggen als het
gaat om het aanleren van de Nederlandse taal bij jonge nieuwkomers. Tegelijkertijd willen we bij de leerkrachten een bewustzijn creëren dat deze doelgroep een
specifieke aanpak en begeleiding nodig heeft. Deze ontwikkellijnen bieden ondersteuning aan het doelgericht werken met deze nieuwkomers.
Hoge betrokkenheid
Jonge (nieuwkomers) kinderen maken een spectaculaire ontwikkeling door. Hun hersenen zijn enorm ontvankelijk voor het opnemen en verwerken van nieuwe
informatie en dus ook taal. Door te spelen met een hoge betrokkenheid ontdekken en leren ze in een rijke taalomgeving voortdurend en in een snel tempo over de
(nieuwe) wereld om hen heen. Dit geldt ook voor de voor hen nieuwe taal en de bijbehorende klanken. Daarbij is het goed om te weten dat de jonge taalleerling
zich veelal niet bewust is van het verschijnsel ‘talen’. Bovengenoemde belangrijke ontwikkelfasen van spelend leren vormen de basis voor het schoolse leren.
Veilige en taalrijke taalleeromgeving
Bij het onderwijs aan het jonge kind zijn de onderwijsleersituaties vaak in spel, buitenspelen of hoeken (ook wel impliciet leren of incidenteel leren genoemd).
Soms is de onderwijsleersituatie meer gestuurd, zoals in een kleine kring (ook wel expliciet of intentioneel leren genoemd). Bij expliciet of intentioneel leren is van tevoren duidelijk wat de leerresultaten zouden moeten worden en welke verscheidenheid aan leerprestaties geleverd moeten worden. Bij impliciet of incidenteel leren is dit niet altijd op voorhand gespecificeerd. Leren is dan meer een bijproduct van handelen of denken. Het verdient de voorkeur om de nieuwkomers kleuters in een veilige, betekenisvolle en rijke taalleeromgeving met een spelgeoriënteerd aanbod te ondersteunen om het Nederlands als nieuwe taal te leren.
Nadat de kleuter gewend is in de klas en de leerkracht middels observatie zicht heeft op de ontwikkeling van de kleuter, kan er door middel van de ontwikkellijnen aangesloten worden bij de zone van de naaste ontwikkeling van de kleuter.
Toelichting bij impliciet leren
Impliciet leren is het gelegenheid bieden doelen te bereiken die opgesloten liggen in een gecreëerde situatie. Deze doelen liggen doorgaans besloten in spel en in imitatie van de werkelijkheid (bijvoorbeeld in hoeken).
Toelichting bij expliciet leren
Expliciet leren is het op basis van geplande doelen aanwijzingen geven hoe de doelen bereikt kunnen worden. Deze aanwijzingen zijn meestal verbaal, met ondersteunende materialen.
Toelichting bij rijke taalleeromgeving
Binnen een rijke taalleeromgeving is aandacht voor de context waarin de taal gebruikt wordt, de interactie die past bij de taalsituatie en de taalsteun die gegeven kan worden.
De leerlijnen
De ontwikkellijnen zijn ontwikkeld door teamleden vanuit de praktijk met ondersteuning van Saskia Versloot van de IJsselgroep.
