main-logo
Doorstroom
Doorstroom naar MBO

ISK en MBO aan de slag

Creëer samenwerking (ISK-MBO) in de voorbereiding op doorstroom, organiseer een warme overdracht en ontwikkel een contextrijke (taal-)leeromgeving in het MBO.

Doorstroom

In gesprek over doorstroom van ISK naar MBO

Een betere samenwerking tussen ISK’s en MBO instellingen is cruciaal om de talenten van nieuwkomers maximaal te ontplooien. Na de ISK periode is de leerling nog niet klaar met Nederlands leren, integendeel dan begint pas de reis in het regulier onderwijs. Een ISK-leerling die doorstroomt naar het MBO, dat gaat in de praktijk niet altijd gemakkelijk. Er zijn hobbels als het gaat om “taalachterstand”, exameneisen Nederlands in het MBO en het ontbreken van extra bekostiging en faciliteiten.

van ISK naar MBO

van ISK naar MBO

Deze handreiking maakt duidelijk wat beide sectoren te doen staat om succesvolle doorstroom te bevorderen. Een pittige, maar zeker doenlijke opdracht!
Samen met de MBO raad, de VO-Raad en het ministerie van OCW, blijven we ons inspannen hiervoor, zeker ook op landelijk (beleids-)niveau.
Regionale en landelijke uitwisseling van expertise, ervaringen en good practice zijn nodig.
Houd de agenda en LOWANieuws in de gaten! Nieuwe ontwikkelingen worden geplaatst op de website van LOWAN. Wij nodigen iedereen uit om goede voorbeelden aan te leveren!

Handreiking Doorstroom ISK – MBO

 

In een peiling onder directeuren van scholen met een ISK (VO-raad, mei 2016) geven deze aan dat ruim een op de drie ISK-leerlingen doorstroomt naar een schoolniveau onder zijn of haar cognitieve niveau. Voor leerlingen die doorstromen naar het mbo betekent dit dat het grootste deel doorstroomt naar de Entreeopleiding. Vaak is het taalniveau van de leerling hierbij leidend, en worden de capaciteiten van de leerlingen onvoldoende herkend.
Artikel in Les laat mogelijkheden zien

Samen kom je verder

Samenwerking

Creëer samenwerking (van ISK naar MBO) in de voorbereiding op doorstroom

In de 2e fase van de ISK komt het uitstroomprofiel van de leerling in beeld en bereidt hij zich voor op instroom in de vervolgopleiding. Gezamenlijke invulling LOB, afstemming leerinhoud, vaklessen, studievaardigheden, NT2 expertise.

Samenwerking ISK Piter Jelles en Entree Friese Poort
Alfa College Groningen schakeljaar naar MBO niveau 3-4
LOB gids van ISK naar MBO

Overdracht

Organiseer een warme overdracht

De leerling wordt tijdens een warme overdracht ‘letterlijk’ overdragen aan het MBO. Doel is om met zoveel mogelijke concrete informatie over de ISK-periode te laten zien wat de leerling kan. De voortgang in de taalontwikkeling speelt in deze overdracht een belangrijke rol. Ze zijn immers nog kort in Nederland, zitten midden in hun taalleerproces en hebben relatief nog weinig ervaring hebben met het Nederlandse onderwijs, de cultuur en de samenleving. Door inzet van een warme overdracht en een doorstroomprotocol kunnen leerlingen doorstromen naar een niveau dat recht doet aan hun kwaliteiten. Maak van tevoren afspraken over tijdpad, instroomeisen, toelatingsonderzoek MBO, monitoring. Maak bijvoorbeeld gebruik van het doorstroomdossier, staatsexamen NT2, portfolio, maatjesprojecten.

VOAT Summa Plus Eindhoven en afspraken met MBO
Afspraken ISK Leiden en Gouda met MBO ID-College
De waarde van het Staatsexamen NT2 voor het MBO

In MBO

Ontwikkel een contextrijke (taal-)leeromgeving in het MBO

De NT2-studenten zitten nog volop in het proces van tweedetaalverwerving. Ze hebben meer tijd, aandacht, en oefening nodig voor het uitbreiden van hun woordenschat, om goed en snel te leren lezen, het leren en automatiseren van grammatica en het beheersen van de uitspraak.
Van belang is dat de MBO-instelling een visie ontwikkelt op de wijze waarop zij NT2-studenten extra ondersteuning en begeleiding biedt bij de verdere ontwikkeling van de Nederlandse taalvaardigheid. Dat geldt voor de lessen Nederlands, bij de vaklessen in de beroepsopleiding én op de stage. Deel deze visie met alle opleidingen binnen de school.

Meer tijd bij examens en pas opdrachten aan – Artikel Remediaal
Handreiking examinering nieuwkomers in MBO
Presentatie studiedag LOWAN 2020 – NT2 expertise delen
Andrea Bell/Artikel Les – Een plek in het MBO

Meer mogelijkheden voor NT2-ers in MBO

Op de website van Taal en rekenen MBO vind je meer informatie over de mogelijkheden voor NT2-ers in het MBO:

  • Servicedocument ‘Onderwijs aan NT2-ers in het MBO’
  • Examinering van anderstaligen (NT2-ers) in de instellingsexamens in het MBO

In het servicedocument staan maatregelen en instrumenten beschreven, die mbo-scholen kunnen inzetten om studenten met een NT2-achtergrond te ondersteunen bij het succesvol deelnemen aan de opleiding en het halen van hun mbo-diploma.
Denk aan extra onderwijstijd keuzedeel, extra taallessen, benutten beroepsgerichte taaltaken, financieringsmogelijkheden etc.

De handreiking ‘Examinering van anderstalige migranten in de instellingsexamens Nederlands taal in het mbo’ geeft antwoord op de vraag hoe docenten en examencommissies rekening kunnen houden met specifieke kenmerken van anderstalige studenten bij de examinering van de Nederlandse taal.

Weer uitstel invoering Omkeerregeling en vrijstelling Nederlands bij behaald staatsexamen
Het ministerie van OCW heeft aan de MBO Raad laten weten dat de invoering van de zogenoemde Omkeerregeling wederom wordt uitgesteld. De invoering was al uitgesteld van 1 januari 2021 naar invoering per 1 augustus 2021. Nu wordt 2025/2026 pas verwacht.

Website Taal en rekenen in MBO
Doorgaande taal-leerlijn

Samenwerking en detachering vergroot mogelijkheden doorstroom

Financiering

Bekijk ook

NRO onderzoek mbo
14 - 05 - 2024

NT2 studenten in MBO

NRO-onderzoek: Hoe ondersteun je studenten die later in hun leven Nederlands hebben geleerd? Zij hebben met diverse onderwijsachtergronden gerichte begeleiding nodig om een startkwalificatie te behalen.

Meer lezen
Lesmateriaal
10 - 09 - 2019

LOB-gids van ISK naar MBO – welke opleiding kies je

Dit LOB-lesmateriaal is voor ISK-leerlingen tijdens hun schakelfase naar het mbo. Het is bedoeld om in een ISK-schoolomgeving, begeleid door een docent/ mentor/ decaan/ loopbaanadviseur, mee te werken.

Meer lezen

NT2 handreiking voor MBO-docenten

O jee een NT2 leerling in de klas. Een NT2 handreiking met video’s voor docenten in het regulier onderwijs VO en MBO.

Naar handreiking

Deel deze pagina