Regionale samenwerking
Nieuwkomersscholen die een sterke, duurzame, regionale opzet hebben zetten we graag 'in the picture'. We kunnen veel leren van deze regio's.
Regionale samenwerking
Regionaal organiseren van nieuwkomersonderwijs vergt samenwerking van verschillende lokale actoren zoals gemeente(-n), schoolbesturen en samenwerkingsverband passend onderwijs.
Het voordeel van het regionaal organiseren is dat er gezamenlijke afspraken zijn rondom bijv. onderwijs, doorstroom, professionalisering, leerlingenvervoer, zorg, huisvesting en financiën. De gezamenlijke afspraken zorgen voor een kader waardoor goed onderwijs mogelijk is ondanks de vele fluctuaties. De afspraken hierover worden vaak vastgelegd in een convenant.
Op deze pagina delen we mooie voorbeelden van regionale samenwerking en bieden we inspiratie. Tevens bieden we handvatten waar je aan moet denken bij het opzetten van regionale samenwerking ten behoeve voor nieuwkomers.
bron: Organiseren van nieuwkomersonderwijs, Sardes (2017)
Aspecten van regionale samenwerking
Diverse aspecten spelen een rol in het neerzetten van een regionale samenwerking. We zien dat de dilemma’s in iedere regio verschillend zijn. In de ene regio is de vraag ‘wat is de regio’ een zeer cruciale vraag. Het kan zijn dat het gebied over meerdere gemeenten gaat. In een andere regio wordt de regio van het samenwerkingsverband passend onderwijs gehanteerd. Hieronder diverse aspecten die belangrijk zijn om gezamenlijk te bespreken.
Doelgroep en leeftijd
Voor welke leerlingen maken jullie afspraken? Zijn ze korter dan 1 jaar in Nederland? Komen ze uit een specifiek land? Mogen ze de Nederlandse nationaliteit hebben? En de leeftijd? Zijn deze afspraken voor 0-18 jaar? Of 4-12 jaar? Of 6-12 jaar?
Geld, locatie en vervoer
Natuurlijk spelen ook financiën een rol in de regionale samenwerking. Door de fluctuatie van de leerlingen zijn de onderwijsgelden vanuit het Rijk niet altijd voldoende. Het is noodzakelijk om met elkaar regelmatig naar de begroting te kijken. Daarnaast speelt huisvestiging en leerlingenvervoer ook een rol. Het is belangrijk dat de gemeente betrokken is.
Behoefte doelgroep
Wat hebben de leerlingen nodig? Denk aan onderwijs inhoud, maar zeker ook aan zorg.
Personeel
Over welke competenties moet het personeel beschikken? Hoe om te gaan met fluctuatie van personeel? En professionalisering?
Convenant
Afspraken kunnen worden vastgelegd in een convenant. In de link hieronder een voorbeeld convenant. Bel gerust dan kunnen we ook andere exemplaren delen.
Inspiratie
Webinar: regionale samenwerking
In het voorjaar van 2024 organiseerde LPO-netwerk een webinar rondom ‘samenwerken voor nieuwkomers in de regio’. Tijdens de webinar spraken diverse sprekers over dit onderwerp.
Organiseren van nieuwkomersonderwijs
Dit is een brochure vol met informatie die belangrijk is voor het regionaal organiseren van nieuwkomersonderwijs. Het beantwoord de belangrijk vragen rondom: waarom, hoe en wat.
Samenwerken vanuit een gezamenlijke aanpak
Esther van Zoest en Jenny Olsthoorn waren een van de sprekers op de LOWAN-PO studiedagen 2024. Hoe kun je samenwerken met verschillende stakeholders om het nieuwkomersonderwijs in een bepaald gebied duurzaam neer te zetten? In Utrecht wordt door verschillende organisaties samengewerkt vanuit één gezamenlijke aanpak: een stedelijke doorgaande lijn voor nieuwkomers.
Meerjarig perspectief
Het leren van een taal kost meerdere jaren. In het publicatie ‘Ruimte voor nieuwe talenten’ hebben taallectoren beschreven hoe je het dit meerjarig aanbod vorm kan geven. Een eerste fase met zeer intensieve ondersteuning, en de jaren daarna bouw je ondersteuning af – maar is er wel degelijk ondersteuning.
Krimp & groei
Het geeft energie om elementen in de regionale samenwerking op te zetten die duurzaam zijn. Ondanks de fluctuatie van leerlingen blijven dan bijv. netwerk, afspraken en professionalisering stabiel. Hierdoor verdwijnt kennis niet bij een veel kleinere instroom van nieuwe leerlingen.
Video
Goed zicht op in- en uitgaven
In het nieuwkomersonderwijs fluctueren de leerlingenaantallen sterk. Dit heeft consequenties voor de bekostiging.
We ervaren dat het cruciaal is dat er een goede gezamenlijke visie is m.b.t. het nieuwkomersonderwijs in een regio. Deze visie is ondersteunend aan kwalitatief goed onderwijs aan deze doelgroep. Meer info over bekostiging.
Mooie voorbeelden uit de praktijk
Topklas en Taal52 in Tilburg
In Tilburg draaien er onder de mantel van het samenwerkingsverband ‘Plein013’ diverse projecten voor nieuwkomers. Zoals de Topklas (een jaar extra taalondersteuning voordat de kinderen naar het VO gaan), Taalschool (aparte nieuwkomersklassen verspreid over de stad), Taal52 (extra taalaanbod in de vakantie), Brug naar Taal (hulp van tolk bij oudergesprekken). Via de onderstaande link meer informatie.
Meerjarige ondersteuning
In Haarlem draait een nieuwkomersschool met een regionale opzet (6 gemeenten). Nadat de leerlingen een eerste basis hebben in het Nederlands stromen ze uit naar een van de regionale scholen. Vervolgens draaien ze vanuit het samenwerkingsverband passend onderwijs met het ‘ITK-maatje’ project. Scholen krijgen 3 jaar lang een training zodat ze leerlingen meerdere jaren goed worden gevolgd en ondersteund. Meer over dit project?
Meer nieuwkomerscholen in 1 regio
In de regio Schiedam, Vlaardingen en Maassluis zijn 3 voorzieningen voor nieuwkomers. In Schiedam staat de Wereldschool, in Vlaardingen de Globe en in Maassluis de Diamant. Dit zijn 3 unieke locaties maar die wel samen overleggen en gezamenlijk uitdagingen aan gaan. Momenteel werken ze gezamenlijk aan een aantal aandachtspunten. Ze vallen alle drie onder een ander bestuur, de coördinerende functie van het samenwerkingsverband is heel mooi in deze regio. Drie nieuwkomerslocaties en een regio opzet om trots op te zijn!