Doorstroom naar regulier PO
De leerling vertrekt soms gepland, maar soms ook totaal onverwachts. Het is goed om te weten hoe je hiermee om kunt gaan.
Doorstroom naar regulier PO
De leerling vertrekt soms gepland, maar soms ook totaal onverwachts. Het is goed om te weten hoe je hiermee om kunt gaan. Na een jaar (of eerder) intensief taalonderwijs nadert de volgende fase voor de nieuwkomer en kan de leerling doorstromen naar een reguliere basisschoolgroep.
Meerjarenmodel
Na een jaar taalklas is de leerling nog niet klaar met het leren van de taal, maar heeft wel een goede basis dagelijks algemene taal (DAT) om aan te kunnen sluiten bij de reguliere groep. Gemiddeld duurt het vijf jaar om een nieuwe taal te leren tot het niveau van een moedertaalspreker. Op deze pagina vind je informatie over alles dat te maken heeft met de overgang van de nieuwkomersleerling naar de nieuwe reguliere school. (bron: Ruimte voor nieuwe talenten)
Onverwachte doorstroom
De leerling vertrekt soms gepland, maar soms ook totaal onverwachts. Het is goed om te weten hoe je hiermee om kunt gaan. Bij onverwachte doorstroom binnen het eerste jaar van de nieuwkomer is het van belang om contact te leggen met de vorige en/of volgende school. Dit kan lastig zijn omdat je niet altijd weet waar de leerling naar toe gaat. Probeer daarom altijd contactgegevens van jouw school mee te geven aan de leerling. Daarnaast zorgt het volgdocument van de oude school voor een startpunt voor de nieuwe school. De leerling gaat verder waar de vorige school gestopt is. Wanneer een school met de LOWAN-leerlijnen werkt kan er gemakkelijker een doorgaande lijn worden uitgezet. Er komen ook praktische zaken bij een onverwachte doorstroom kijken.
Contact met vervolgschool
Leerlingen kunnen plotseling verhuizen, bijvoorbeeld naar een ander AZC. Het is belangrijk om er achter te komen waar de leerling naar toe verhuist. Dit kan door de ouders te bellen, het COA te vragen of in het LAS een melding te doen aan een leerplichtambtenaar. Hierdoor wordt de kans vergroot dat de leerling een soepele doorstroom heeft naar een nieuwe school.
Vertrek leerling in de groep
Als een leerling vertrekt heeft dit invloed op de groep. In de methode wereldreizigers staat in thema 4 lessen uitgeschreven die je kan geven rondom het vertrek van een leerling. In thema 1 staat theoretische achtergrond en praktische tips.
School afspraken rondom vertrek leerling
In een nieuwkomersgroep vertrekken regelmatig leerlingen. Hoe gaan jullie hier binnen de school mee om? Het is goed om vaste rituelen te hebben. Dit geeft zowel de leerkracht, de vertrekkende leerling en de overige leerlingen in de groep steun. Op de site hebben we een filmpje en een aantal vragen die kunnen helpen om hier het gesprek over aan te gaan.
Doorstroom naar regulier PO
Om de doorstroom naar een reguliere basisschool zo goed mogelijk te laten verlopen, is het van belang om alle informatie die je als school hebt over de leerling zo zorgvuldig mogelijk te delen met de nieuwe school. Als de vervolgschool nog niet bekend is, verken dan tijdig de opties. Op welke manier dit gebeurt kan per regio of stad anders zijn. Een veel voorkomende aanpak is dat de nieuwkomersschool contact legt met een reguliere school in de woonomgeving van de leerling. Voorafgaand heeft de nieuwkomersschool ouders gevraagd of ze zij een voorkeur voor een school hebben.
Als duidelijk is naar welke school de leerling uitstroomt, volgt de warme overdracht. Bij deze (warme) overdracht deel je meteen een stukje kennis over de inhoud van het nieuwkomersonderwijs. Deze kennis geeft de vervolgschool handvatten om met de leerling mee aan de slag te gaan. Zo zorg je voor een doorgaande lijn in de ontwikkeling van de leerling. Om de overgang naar de nieuwe school soepel te laten verlopen spreken nieuwkomersscholen en reguliere scholen vaak af dat nieuwkomersleerling een aantal keren naar de nieuwe school/groep gaat om te wennen. Of er blijft contact tussen de twee scholen na doorstroom van de leerling.
Stappenplan doorstroom
Op de nieuwkomersschool in Sneek hebben ze een duidelijk stappenplan voor als een leerling doorstroom naar een reguliere school in de regio.
– Handleiding ‘doorstroom’ voor leerkracht.
– Stappenplan voor ouders.
– Boekje uitstroom voor nieuwe school.
Warme overdracht
Met een warme overdracht bedoelen we een gesprek met de vervolgschool over de leerling om zo een sterke doorgaande lijn in de ontwikkeling van de leerling neer te zetten. Dit kan zijn van leerkracht tot leerkracht, of van intern begeleider naar intern begeleider, of een mix. Het doel van een warme overdracht is:
-informatie over de leerling te geven,
-meedenken over het instapniveau,
-de (NT2) aanpak/ondersteuning,
-het (eventueel) opstellen van een plan en (eventuele) toetsmomenten,
-een afspraak te maken voor het volgende contact moment.
Het is prettig als de taalklasleerkracht en de ontvangende leerkracht elkaar ontmoeten en met elkaar in gesprek gaan. Daarnaast is het overdragen van een plan met het doorstroomperspectief vanuit de nieuwkomersvoorziening belangrijk, zodat de ontvangende school direct verder kan gaan waar de taalschool is gestopt en eventueel een vervolgplan opstellen. Ook geven eventuele wenmomenten zicht op de leerling, waardoor de reguliere school weet welke leerling komt. Voor de leerling is het prettig om te weten wat hem/ haar te wachten staat.
Leerling start na jaar taalklas
Hoe start je met tweedejaars nieuwkomers en hoe zorg je ervoor dat de leerling sprongen blijft maken in het leerproces? Hieronder de presentatie en hiernaast is de webinar te bekijken.
Presentatie start leerling in het regulier
Tips voor leerkrachten van meerjarige nieuwkomers
In Haarlem heeft de nieuwkomersschool een boekje gemaakt voor de leerkrachten waar een leerling van hen naar doorstroomt. In dit boekje delen ze tips voor de leerkrachten.
Thuisbetrokkenheid: kansen in contact met ouders
Van alle vormen van ouderbetrokkenheid heeft thuisbetrokkenheid het grootste effect op de cognitieve en sociale-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Hoe kunnen leraren de ouders in het nieuwkomersonderwijs daarbij ondersteunen? Ria Goedhart nam ons in een workshop mee over de achtergronden over het waarom, maar vooral veel inspirerende voorbeelden van het hoe.
Voorbeelden van expertisedeling
Voor een goede doorstroom van een leerling en dus de start op een nieuwe school, is veel kennis nodig. Er is veel kennis bij de taalscholen/nieuwkomersvoorzieningen. Zij kunnen jullie voorzien van informatie over de leerling, maar hebben ook kennis over het leren van een nieuwe taal.
LOWAN zet met regelmaat expertisedelers (de taalscholen/ nieuwkomersvoorzieningen) in de schijnwerpers. Hieronder delen we meerdere goede voorbeelden.
Meer lezen
Voor een goede doorstroom van een leerling en dus de start op een nieuwe school, is veel kennis nodig. Hieronder staan een aantal bronnen die wellicht interessant zijn.
Ruimte voor nieuwe talenten
Meer dan ooit merken we dat de wereld in beweging is. Kinderen van overal komen de school binnen, brengen nieuwe ervaringen, gewoonten en talen mee. Leerkrachten, intern begeleiders en taalcoördinatoren staan voor nieuwe uitdagingen: welke methode is passend, hoe zorg ik voor een goed leerklimaat en bied ik alle leerlingen precies de juiste ondersteuning? In deze informatieve praktische handreiking wordt er meegedacht rondom vele keuzes waar je als school voor staat rondom onderwijs geven aan nieuwkomers.
De basis zit er in, en nu?
Erna van Koeven en Anneke Smits zijn de auteurs van het boek ‘Rijke taal’. Zij pleiten voor duurzaam, betekenisvol taal- en leesonderwijs. Zij stimuleren het creëren van rijke contexten, kiezen van rijke teksten en vormgeven van actief denken over taal en interessante onderwerpen. In dit boek staan vele praktische handvaten om meteen mee aan de slag te gaan.
Hoe maak je sprongen door de stof?
Werkt de leerling nog niet op hetzelfde niveau als zijn leeftijdsgenoten? Tijd voor actie. Stel de beginsituatie vast en maak een doel voor het komende jaar. Bepaal aan de hand van de leerlijn rekenen tussendoelen, kijk kritisch naar je aanbod en observeer regelmatig welke vaardigheden de leerling wel/niet beheerst. Vaardigheid beheerst? Maak een sprong door de leerstof!
Hoe bied ik rekentaal aan?
Ja, rekenen is zeker een talig vak. Aandacht voor deze rekentaal is dan ook cruciaal. Jantien Smit promoveerde op dit onderwerp en concludeerde dat het belangrijk is dat er systematisch aandacht voor de rekentaal tijdens de rekenles (zie onderzoek). Het ABC zocht uit welke rekenwoorden cruciaal zijn (zie lesmateriaal). Ceciel Borghouts is de auteur van de vertaalcirkel, interessant om te lezen hoe je dit in je les kan toepassen.
Gratis e-learning voor leerkrachten en ondersteuners
Nieuwkomers in het regulier onderwijs
Er stromen momenteel veel kinderen door vanuit een nieuwkomersvoorziening naar een reguliere school. Veel regio’s proberen op allerlei manieren de leerkrachten in de reguliere groepen daarin te ondersteunen. Zo ook in Almere. Renske Boertien heeft voor de Prisma scholen een praktische en zeer bruikbare e- learning geschreven vol met tips hoe je een tweedejaars nieuwkomer in de dagelijkse praktijk kan begeleiden. LOWAN mocht deze e- learning bruikbaar maken voor álle scholen en op onze site zetten. In totaal duurt deze e-learning 2 uur, maar je kunt er ook de voor jou relevante onderdelen uithalen. Vragen? Bel naar de helpdesk van LOWAN!
Welbevinden
Het kan zijn dat je je zorgen maakt om de leerling. Start met een kindgesprek, een gesprek waarin je ruimte en tijd hebt voor de leerling. Het kan zijn dat je zorgen aanhouden.
Ruimte voor thuistaal
Wij adviseren dat er ruimte blijft voor de thuistaal van de leerling. Wanneer jullie bezig zijn met ‘lezen met begrip en kennis’ is het prachtig als de leerling ruimte krijgt om in thuistaal al de voorkennis te delen. Het is ook mooi dat de leerling de kernwoorden weet in de thuistaal. Als deze koppeling actief aanwezig is, dan kan de leerling ook gebruik maken de kennis die hij al heeft.
Kees Broekhof en Aniek Veenis hebben samen een artikel geschreven over translanguaging in de klas.
Taaldenkgesprekken
Met een klein groepje in gesprek om een probleem op te lossen en ondertussen veel taal leren! Ook de leerling die iets minder de Nederlandse taal beheerst kan met gebaren en handelingen duidelijk wat ze bedoelen. Juist daarvan leren leerlingen meer taal!
Tips voor leerkracht
Expertisecentrum Nederlands komt met tips voor de leerkracht bij het lesgeven aan meertalige leerlingen:
- Focus op inhoud, niet op vorm
- Biedt ruimte voor leerling om te spreken (uitnodigen)
- Zorg voor inhoudelijke uitdaging
- Geef communicatieve feedback