main-logo
Kwaliteitszorg
Toetsen

Vorderingen vastleggen

Welke toetsen en observatiematerialen kan je gebruiken om de beginsituatie en de vorderingen te bepalen?

Toetsen

Een school moet de vorderingen van een leerling volgen, evalueren en het aanbod hierop afstemmen. Dit betekent bij nieuwkomers dat er eerst een beginsituatie vastgesteld moet worden en vervolgens doelen (korte en lange termijn). Op deze pagina suggesties m.b.t. welke toetsen gebruikt kunnen worden.

onderzoekje

Keuze tussen toetsuitgeverij?

Ieder systeem heeft voor- en nadelen, wat is geschikt voor nieuwkomers? Het inzetten van losse toetsen wordt steeds lastiger. Als Cito 3.0 niet meer te gebruiken is (tot  schooljaar 2023-2023), moet je wel voor een aanbieder gaan kiezen. Valerie Kovel, IB’er, heeft de diverse aanbieders (Cito, Boom, Dia en IEP) vergeleken. In het overzicht hieronder zie je een aantal overeenkomsten en ook verschillen. Met dank aan Valerie!

Overeenkomsten:

  • Digitale varianten zijn op alle devices af te nemen.
  • Rapportages op leerlingniveau, gekoppeld aan referentieniveaus.
  • Rapportages op groepsniveau voor de cognitieve vakken (functioneringsniveau, vaardigheidsscores, referentieniveaus).
  • Rapportages op schoolniveau gekoppeld aan schoolweging/landelijk gemiddelde/ambities referentieniveaus.
  • Inzicht in de leerlijnen.
  • Webbased digitaal systeem voor het uitzetten van de toetsen, analyseren, maken van overzichten e.d.
  • Aanpassingen voor ‘speciale’ leerlingen.
  • Keuze in wat je aanschaft qua toetsen.
  • Koppeling met Parnassys en Basispoort.

Tabel met verschillen (pdf)
Reacties van toetsuitgeverijen (pdf)

Beginsituatie vaststellen

Lezen over grenzen heen

Intakegesprek

Wat neemt de leerling mee vanuit de vorige school (in Nederland of ander land?). Soms is er een rapport of een werkboek van deze vorige school, dit is natuurlijk erg informatief. ‘Lezen over grenzen heen’ is een handig boek waarin teksten in diverse talen staan.

Formulier beginsituatie

Beginsituatie vakgebieden

Het is belangrijk om de beginsituatie op papier te zetten. In de link hieronder een voorbeeldformulier.

Beginsituatie bij intake

Downloaden

Beginsituatie vaststellen in eerste periode
Handleiding bij bovenstaand formulier

Interval toetsen?

De meeste nieuwkomersscholen werken met een vaste toetsperiode. Er zijn scholen die 10 weken tussen elke toetsperiode hebben, zij toetsen 4x per jaar. Er zijn ook scholen die 13 weken tussen elke toetsperiode hebben, zij toetsen 3x per jaar.

Software om leerlingen te volgen?

Hoe kun je de ontwikkeling van nieuwkomers leerlingen en kleuters overzichtelijk en digitaal monitoren? SchoolKr8 is een leerlingvolgsysteem dat speciaal gemaakt is voor leerlingen van 4 t/m 12 jaar die nog maar een kort in Nederland zijn.

Meer weten over Schoolkr8

Welke methode onafhankelijke toetsen?

AVI/DMT toets

Technisch Lezen

Het is eerst belangrijk dat de leerling de klanken beheerst (CITO grafementoets). Daarna kan er methode onafhankelijk getoetst worden met bijv. een AVI of de DMT toets.

CITO AVI/DMT toets
PI-dictee

Spelling

Een methode onafhankelijke spellingstoets is ook belangrijk. Hiervoor kan het PI-dictee of de CITO SVS 3.0 gebruikt worden.

Boom uitgeverij (PI-dictee)
Begrijpend lezen 3.0

Begrijpend lezen

Zodra een leerling AVI E3 heeft behaald kan hij/zij ook een begrijpend lezen toets doen. Dit kan bijv. met de CITO Begrijpend Lezen 3.0. In de praktijk lukt dat bij nieuwkomers beter als zij AVI M4 beheersen.

Brochure CITO BL
TAK toets

Woordenschat

De methode onafhankelijke toets voor woordenschat die veel scholen met nieuwkomers gebruiken is van CITO. De TAK toets en dan de onderdelen ‘passieve woordenschat’ en ‘woordomschrijving’.  De meeste scholen zijn niet blij met deze toets. Als LOWAN hebben we gesprekken met ontwikkelaars over een vernieuwde toets.

CITO TAK toets
Hoofdrekentoets

Rekenen

Veel nieuwkomersscholen maken gebruik van twee methode onafhankelijke toetsen om het rekenniveau te meten. Een hoofdrekentoets (van bijv. Boom Uitgeverij) en een rekenvaardigheidstoets (bijv. Rekenen – Wiskunde ook van Boom Uitgeverij).

Hoofdrekentoets (Boom)
Observatielijst

Sociaal emotioneel

Het is ook noodzakelijk om de sociaal emotionele ontwikkeling regelmatig te meten, daar zijn verschillende observatie lijsten voor. De SLO heeft hun voormalige website in een PDF gezet, hierin staat een leerlijn SEO en vele tips.

SLO leerlijn SEO

Anderen bekeken ook

Lezen

Ontwikkelingsperspectief

Toetsen per vakgebieden

  • Technisch lezen

    Het is eerst belangrijk dat de leerling de klanken beheerst (CITO grafementoets). Daarna kan er methode onafhankelijk getoetst worden met bijv. een AVI of de DMT toets.

  • Spelling

    Een methode onafhankelijke spellingstoets is ook belangrijk. Hiervoor kan het PI-dictee of de CITO SVS 3.0 gebruikt worden.

  • Begrijpend lezen

    Zodra een leerling AVI E3 heeft behaald kan hij/zij ook een begrijpend lezen toets doen. Dit kan bijv. met de CITO Begrijpend Lezen 3.0. In de praktijk lukt dat bij nieuwkomers beter als zij AVI M4 beheersen.

  • Woordenschat

    De methode onafhankelijke toets voor woordenschat die veel scholen met nieuwkomers gebruiken is van CITO. De TAK toets en dan de onderdelen ‘passieve woordenschat’ en ‘woordomschrijving’.  De meeste scholen zijn niet blij met deze toets. Als LOWAN hebben we gesprekken met ontwikkelaars over een vernieuwde toets.

  • Rekenen

    Veel nieuwkomersscholen maken gebruik van twee methode onafhankelijke toetsen om het rekenniveau te meten. Een hoofdrekentoets (van bijv. Boom Uitgeverij) en een rekenvaardigheidstoets (bijv. Rekenen – Wiskunde ook van Boom Uitgeverij).

  • Sociaal emotioneel

    Het is ook noodzakelijk om de sociaal emotionele ontwikkeling regelmatig te meten, daar zijn verschillende observatie lijsten voor. De SLO heeft hun voormalige website in een PDF gezet, hierin staat een leerlijn SEO en vele tips. SLO leerlijn SEO

Deel deze pagina