main-logo
De taalrondes
taalontwikkeling

Taalrondes en NT2 ontwikkeling

In een taalronde praten, tekenen en schrijven leerlingen over hun eigen ervaringen rondom een onderwerp dat dichtbij ze staat en waar ze eigen ervaringen mee hebben.

Taalrondes en NT2 ontwikkeling

Taalrondes dragen bij aan (tweede)taalontwikkeling. De volgende concepten spelen daarbij een rol:

  • Impliciete taalverwerving: leerlingen leren taal door taal te gebruiken. Uit promotieonderzoek van Frijns (2018) blijkt dat leerlingen meer taal leren in ‘echte gesprekken’ in vergelijking met schoolse gesprekken waarbij de leerkracht alle antwoorden al weet. Omdat in taalrondes de ervaringen van leerlingen centraal staan, zijn het echte gesprekken. Door deel te nemen aan de taalronde leren leerlingen dus taal. Zoals Frijns het formuleert: ‘Niet alleen leren om te participeren, maar ook participeren om te leren’.
  • Tijdens de taalronde krijgen leerlingen uitgebreide spreekruimte: ze spreken op eigen initiatief over een ervaring van hun keuze. De leerkracht en medeleerlingen kunnen zo nodig ondersteunen. Dit leidt tot activering van het taalleermechanisme (Damhuis, Litjens & Brandenbarg, 2016): de leerling merkt al pratend op wat hij nog niet weet, bijvoorbeeld een woord dat belangrijk is in zijn verhaal. Omdat de leerling gemotiveerd is zijn verhaal over te brengen, let hij extra op de feedback die hij van anderen krijgt. Hij ontdekt het woord of de zinsconstructie die hij nodig heeft en voegt deze toe aan zijn kennis.
  • De visuele ondersteuning van tekenen bij een verhaal helpt leerlingen hun ideeën over te brengen.
  • Doordat in een taalronde ruimte is voor alle vormen van taal (Nederlands, eigen taal, gebaren, gezichtsuitdrukkingen) krijgen leerlingen alle kans om zich te uiten. De leerkracht, en soms ook de medeleerlingen, helpen om Nederlandse taal te geven aan dat wat de leerling zelf nog niet in het Nederlands kan zeggen. De ruimte voor het inzetten van verschillende talen sluit aan bij de theorie over translanguaging en functioneel meertalig leren (PO-raad, 2018).
  • In taalrondes is een drieslag herkenbaar van meedoen, meedenken en meepraten (Damhuis, Litjens & Brandenbarg, 2016). Meedoen en meedenken kan ook al als een leerling nog niet zo goed kan of durft mee te praten! De leerling kan dan wel tekenen en wellicht praten en/of schrijven in de moedertaal. Leerlingen groeien gaandeweg en kunnen steeds beter meepraten in het Nederlands.
  • In een taalronde wordt de verbinding gelegd tussen verschillende taaldomeinen. Schrijven wordt makkelijker omdat er uitgebreid mondeling is gesproken.

Handleiding

Met hulp van het LOWAN heeft Stichting Taalvorming 10 leerkrachten van nieuwkomersklassen van 4 verschillende scholen ondersteund bij het doen van taalrondes. Op hun beurt hebben deze leerkrachten ons daarna feedback gegeven op hoe de taalronde nog beter zou passen in een NT2 context. Met deze aanbevelingen is er een handleiding gemaakt voor het doen van taalrondes in het nieuwkomersonderwijs.

Bekijk de handleiding

Deel deze pagina