Lezen met begrip en kennis

Wil je weten welke doelen je stelt voor ‘lezen met begrip’? Kijk dan op de onderstaande pagina’s:

Wat zijn geschikte boeken die leerlingen technisch kunnen en ook kunnen begrijpen? Bekend met ‘close reading methodiek’? Deze en andere materialen zijn te vinden in de lesmaterialen database, kijk snel.

Jantien Dhont gaf op de LOWAN studiedag 2023 een lezing over ‘ontwikkelingen op het gebied van begrijpend lezen’. Naast dat haar presentatie zeer informatief is, zit deze ook vol met verdere links waar je informatie kan vinden.

Het kan een grote uitdaging zijn om het technisch leesniveau en begrip te combineren? Een boekenserie zoals ‘mijn klas’ haalt deze twee dichtbij elkaar.

Het is erg fijn voor leerlingen om, voordat de leerkracht het boek in de klas voorleest, dat ze het in de eigen taal kunnen beluisteren. Via de site ‘prentenboeken in alle talen’ is de tekst bij prentenboeken in 30+ talen ingesproken.

Yoleo biedt kinderen (van +/- 8-12 jaar) in en buiten de klas ondersteuning bij het zelfstandig lezen. Heeft u kinderen in de klas die moeite hebben met lezen? Met Yoleo wordt lezen makkelijker en kunnen kinderen zelf aan de slag.

In Yoleo kunnen de leerlingen de boeken horen en lezen. Er zijn geen kosten verbonden aan het gebruik.

Actuele teksten met begrijpend lezen lessen op diverse niveau’s. NOS Jeugdjournaal maakt iedere maandag een filmpje dat aansluit bij de teksten van Nieuwsbegrip. Je kan Weerwoord inzetten om de woorden goed uit te leggen.

Een goede manier om de tekst centraal te zetten, is door gebruik te maken van Close Reading. Leerlingen lezen de tekst dan meerdere keren, maar doen dat steeds met een ander doel. Zo leren ze teksten echt te doorgronden. Op die manier ervaren leerlingen dat ze een ingewikkelde tekst kunnen begrijpen en met allerlei teksten kunnen omgaan. (Bron: Leerkracht24).

Tijdens de LOWAN studiedagen 2022 deelde Yaelle Vleugel haar ervaringen hoe zij met nieuwkomers de close reading methodiek toepast.

Aan de hand van een van de Wereld vol Woorden thema’s lieten Aurora Smit-de Groot en Eveline Wouters zien hoe je met nieuwkomers kan werken aan communicatief taalonderwijs en aan begrijpend lezen.

Zo laten ze zien welke boeken ze in de kast hebben bij ‘wat een weer’. Aan het thema zijn kennisvragen gekoppeld, zo kunnen leerlingen doelgericht op zoek naar antwoorden in de boeken. Bijv. ‘Hoe zou het komen dat het weer in de wereld overal anders is’? De tekst lezen ze gezamenlijk met ondersteuning van geplande scaffolding: samenvatten tekst, achtergrond kennis activeren, graphic organizer kiezen die past bij de tekst, kernwoorden bespreken en gezamenlijk uitspreken.

Werkt de leerling nog niet op hetzelfde niveau als zijn leeftijdsgenoten? Tijd voor actie. Stel de beginsituatie vast en maak een doel voor het komende jaar. Bepaal aan de hand van de leerlijn begrijpend lezen tussendoelen, kijk kritisch naar je aanbod en observeer regelmatig welke vaardigheden de leerling wel/niet beheerst. Vaardigheid beheerst? Maak een sprong door de leerstof!

Wij adviseren dat er ruimte blijft voor de thuistaal van de leerling. Wanneer jullie bezig zijn met ‘lezen met begrip en kennis’ is het prachtig als de leerling ruimte krijgt om in thuistaal al de voorkennis te delen. Het is ook mooi dat de leerling de kernwoorden weet in de thuistaal. Als deze koppeling actief aanwezig is, dan kan de leerling ook gebruik maken de kennis die hij al heeft.

Kees Broekhof en Aniek Veenis hebben samen een artikel geschreven over translanguaging in de klas.