Nieuws
Alle nieuws uit het primair onderwijs
Leren van kleuterleerkracht Karin van der Kaay
Geef leerlingen tijd om te krassen

Karin is leerkracht en expert op het gebied van spelen en werken met kleuters. In haar groep wordt thematisch gewerkt aan de hand van uitgewerkte prentenboeken en (rijke!) themakisten. Met nog een jaar te gaan tot haar pensionering, deelt ze tips en tricks.
Tip 1: Wie verzamelt, die heeft wat
Van ieder themaprentenboek worden bij AZC school de Wissel themabakken met werkvormen, spelletjes, woord- en episodekaarten gemaakt. In haar carrière werkte Karin meer dan 60 themaprentenboeken uit. “Ik zoek continu naar passende materialen bij een thema, probeer uit en wil het liefst nooit een werkvorm twee keer achter elkaar doen. Zo blijf ik mezelf uitdagen.’’
Trots laat Karin een pincet en een watertafel vol balletjes te zien. Een oefening voor de fijne motoriek. Hoe ze dit heeft gevonden? “Internet! Ik speur soms uren naar mooie werkvormen en activiteiten. Wat ik achterlaat als ik na 45 jaar lesgeven met pensioen ga, zijn heel veel themakisten vol mappen en ideeën.’’
Tip 2: Wees flexibel en heb geduld
De duur van een thema is bij Karin op school flexibel, variërend tussen 2 en 4 weken. “Is een thema voldoende uitgediept, dan gaan we het afronden. Past het beter om ergens 4 weken over te doen? Dan doen we dat. Ik kijk hierbij goed naar wat de leerlingen nodig hebben.”
En dat is, wat Karin wenst voor alle leerkrachten én leerlingen. Neem en geef de tijd. “Klanken en letterherkenning (mondeling) is bijvoorbeeld belangrijk om aan kleuters aan te bieden. Maar moeten ze al kunnen schrijven? Daarmee mogen we best wachten tot in groep 3. Heb geduld en vertrouwen, mijn ervaring is dat het echt wel goed komt.”
Tip 3: Ontdekken kan ook zonder opdracht
Karin pleit voor meer ontdektijd voor jonge nieuwkomers: “Geef kinderen tijd om te krassen, te knippen, te scheuren. Laat kinderen materialen ontdekken zonder er direct een opdracht aan te verbinden. Een half uurtje lekker geknipt? Hartstikke goed!’’ De snippers doet Karin gewoon in een zakje en geeft ze mee naar huis. “Het is belangrijk. Veel kinderen hebben wat in te halen en moeten tijd krijgen om materialen te ontdekken en hun motoriek te ontwikkelen.’’
Tip 4: Leren doe je met je hele lijf, het liefst buiten
De overgang van groep 2 naar 3 vindt Karin op veel scholen groot. De vele werkboekjes en werkbladen vragen veel van de kinderen in groep 3. Willen en moeten ze niet ook nog met heel hun lijf dingen beleven, vraagt Karin zich hardop af.
Een continurooster met 2 x15 minuten buitenspelen is voor Karin een doorn in het oog. “Kinderen hebben een korte concentratieboog. Kunnen leerlingen zich niet ontladen nadat ze iets hebben geleerd door lekker buiten te spelen, dan is het nog maar de vraag of ze in staat zijn om nieuwe lesstof tot zich te nemen.’’
Door buiten te spelen geef je kinderen de mogelijkheid om zich even af te zonderen, de natuur te ontdekken en ondertussen leren te tellen, vergelijken, springen, diepte inschatten, hard- en snel gaan, risico’s nemen, meten, enzovoorts. “In buitenspelen zit alles wat een kind moet leren: rekenen, taal, motoriek, sociale vaardigheden. Veel nieuwkomers zijn gewend om veel buiten te spelen. Ze lijken wat minder vast te zitten aan schermpjes en tablets. Je ziet dat veel kinderen weinig nodig hebben om zich te vermaken. Dat is prachtig!’’
AZC school de Wissel geeft les aan kinderen die in het asielzoekerscentrum locatie Luttelgeest verblijven. Daarnaast is er ook een schakelvoorziening voor kinderen uit de omgeving. Meer weten?