Muziek versterkt nieuwkomersonderwijs 

Met muziek kun je een nieuwe taal op een speelse manier leren. Zo zorgt het vanaf de eerste dag in het onderwijs voor plezier, groei en verbinding tussen culturen 

Ontdek taal en cultuur met muziek

Muziek inzetten om nieuwkomers kennis te laten maken met de Nederlandse taal en cultuur werkt en geeft plezier. Woordenschat, klanken en uitspraak komen spelenderwijs aan bod.  Liedjes die aansluiten bij de thema’s van de school zorgen ervoor dat woorden worden herhaald in een betekenisvolle context. Samen zingen, dansen en spelen met liedjes verbindt en laat talenten van leerlingen zien. 

Muziek in andere vakken

Geen tijd voor muziek in je propvolle rooster? Integreer muziek dan in een andere les!
Bijvoorbeeld bij: 

• Technisch lezen: Laat kinderen meelezen met de ondertiteling van een lied terwijl je op het digibord het filmpje of de animatie laat zien. Hierdoor werk je tegelijkertijd aan het technisch leesdoel van de LOWAN-leerlijnen: “De leerling kan korte zinnen met herkenbare opbouw lezen met mkm-woorden, met één zin per regel.” 
• Mondelinge taal: Herhaal de woorden met een lied of schrijf zelf een lied of rap. Een mooi voorbeeld
• Rekenen: Probeer een rekenrap om tafels of sommen te oefenen. 
• Gymles: Gebruik muziek in combinatie met dans en beweging om kinderen te betrekken.  
• Burgerschapsles: Breng muziekinstrumenten uit verschillende culturen onder de aandacht.
   

Muziek structureel invoeren op jouw school?

Wil je muziek schoolbreed implementeren? Verschillende organisaties bieden programma’s en materialen om muziek effectief te integreren. Zoals:

• Sounds for Freedom biedt het project ‘Free as a songbird’ waarbij nieuwkomerskinderen via zang en muziek Nederlands leren. Ze bieden zelfgeschreven liedjes aan, componeren samen met kinderen en maken raps. Dit project sluit aan op de methode ‘Wereld vol woorden’.  Sounds for Freedom ontwikkelt een online lesomgeving voor nieuwkomersscholen.
  Sounds for Freedom
  

• Jonge Zwaluwen is een muziekeducatieproject dat muziek naar scholen brengen. Natalie Gluschke van Jonge Zwaluwen zegt: ‘Samen zingen is heerlijk! Het verbindt en herhaalt woorden. We zien dat kinderen zich hierdoor voor het eerst durven te uiten op school. Een mooi voorbeeld is van een leerling die weinig aansluiting had met de groep en een lied schreef. Hij improviseerde voor heel de klas: “Vrienden, vrienden, goede vrienden, heeft een goed goed hart, wij spelen, wij eten, wij springen hoog en laag.” Het raakte ons allemaal. De klas keek ineens anders naar hem. Hij bloeide helemaal op.’
  Jonge Zwaluwen
  

Muziek op nieuwkomersschool de Regenboog

Een ander voorbeeld: nieuwkomersschool De Regenboog in Oldenzaal startte in 2023 als taalschool een project met muziek (samen met kunst en cultuur) als centraal onderdeel. Dit gesubsidieerde project kwam tot stand in samenwerking met Rijnbrink IntergratieLab. 

‘We zagen verlegen leerlingen opbloeien en kinderen met een kort lontje harmonieus samenspelen,’ vertelt Benno de Graaf directeur van de Regenboog. Muziek uit eigen culturen kreeg ook ruimte, wat bijdroeg aan zelfvertrouwen en erkenning.  

‘Muziek is laagdrempelig. Elk kind kan meedoen, waardoor gelijkwaardigheid ontstaat. Verschillen en overeenkomsten worden zichtbaar. De waardering en interesse voor elkaar groeit. Het is geweldig om te zien hoe leerlingen met verschillende achtergronden nu makkelijker samenwerken.’ Het team merkte hoe waardevol muziek, kunst en cultuur is als de Nederlandse taal nog lastig is’.   

Tips voor lesmaterialen:

Probeerliedjes 1,2,3 zing
Boek met 14 liedjes voor nieuwkomers
Leesliedjes passend bij leerstof groep 3

Lekker luisteren?