main-logo
Organisatie
SBO

Nieuwkomers in het SBO

Nieuwkomers in het SBO: Wat is voorliggend?

Ook in het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs zijn nieuwkomersleerlingen aanwezig. De vraag is vaak of deze leerling gebaat is bij een jaar taalonderwijs in een taalklas of beter kan instromen bij een s(b)o school. Hier is geen kant en klaar antwoord op te geven. Zeker bij leerlingen met speciale leerbehoeften is het leveren van maatwerk cruciaal.  

Een belangrijke vraag die steeds gesteld moet worden is: Wat is voorliggend? Is het leren van de Nederlandse taal op dit moment het belangrijkste voor de leerling of zijn er andere behoeften die voorgaan.  Deze vraag kun je het beste regionaal oppakken. Verschillende partijen moeten met elkaar in gesprek en een beleidsplan opstellen, om te zorgen dat leerlingen op de juiste plek terecht komen.  

Heb je een vermoeden dat een taalklas niet de meest geschikte plek is voor een leerling, zorg dan in eerste instantie dat je de leerling goed in kaart brengt. Handvatten hiervoor vind je op de pagina:  Sterke start – LOWAN Dit geldt ook de andere kant op. Heb jij in het s(b)o een leerling waarvan je vermoedt dat deze leerling beter op zijn plek is in het reguliere onderwijs? Bespreek dit binnen de school, breng de leerling opnieuw in kaart en ga in gesprek met het samenwerkingsverband bij jou school in de buurt. 

Op deze pagina kun je informatie en een aantal handvatten vinden voor de nieuwkomersleerling in het s(b)o 

Kerndoelen

In het speciaal basisonderwijs gelden dezelfde kerndoelen als in het reguliere onderwijs. Het verschil zit daarom met name in de didactische en pedagogische aanpak van de leerkracht.  

In het speciaal onderwijs worden gedeeltelijk ook de deze algemene kerndoelen gevolgd maar ze worden ook gedeeltelijk aangepast.  

Daarnaast kunnen voor een nieuwkomersleerling de LOWAN leerlijnen helpend zijn. Dit geeft je als leerkracht houvast en laat zien waar de accenten liggen in de specifieke behoeften van een nieuwkomersleerling. Voor alle leerlingen geldt maatwerk. Kijk goed wat de mogelijkheden zijn voor de leerling, heb hoge verwachtingen en zet daarop in. 

Lees hier meer over de kerndoelen:

Kerndoelen so – SLO
Kerndoelen sbo- SLO 
Leerlijnen – LOWAN 

Aanbod

Naast de kerndoelen, leerlijnen en de juiste zicht op ontwikkeling van de individuele leerling is het goed om als s(b)o leerkracht kennis over het onderwijs aan nieuwkomers op te doen. Werken met nieuwkomers vraagt altijd een onderzoekende houding en afstemmen. Daarnaast is het goed om na te denken over een specifiek curriculum binnen jullie school. Is er voldoende kennis in huis? Hebben we voldoende handvaten om de leerling op de juiste manier in kaart te brengen? Bij wie kunnen we terecht?  

Kennis opdoen: 
Een handige kennisbundel over onderwijs aan nieuwkomers en het vormen van een beleid is ‘Ruimte voor nieuwe talenten‘. Kijk ook op onze pagina professionalisering. Expertisedelers bij jullie in de regio kunnen ook een rol spelen in het delen van kennis, observeren en adviseren van scholen met nieuwkomers. Lees hier de voorbeelden.

Beginsituatie en lesmateriaal? 
Kijk voor tips over het in kaart brengen van de leerling en het betrekken van de thuissituatie bij: Sterke start. Wil je concrete tips voor didactiek en lesmateriaal kijk dan op onze pagina Vakgebieden. 

Bekostiging

Vanuit de overheid geldt er een bekostiging voor nieuwkomers in het speciaal basisonderwijs die korter dan 12 maanden geleden ingeschreven waren op hun eerste school in Nederland. Hiervoor is er een drempel van vier leerlingen vastgesteld. Er is ook een eenmalige eerste aanvraag bekostiging mogelijk.

Meer informatie via bekostiging

Voor het speciaal onderwijs is er geen bekostiging nieuwkomers vanuit de overheid. Wanneer hierdoor problemen ontstaan voor een school, trek dan aan de bel bij OCW. Ook LOWAN hoort deze signalen graag. 

Signalen doorgeven aan OCW

Vragen rondom: verwijzing

  • Wanneer is onderwijs op s(b)o wenselijk?  

    Dit verschilt per SWV regio en de kennis en mogelijkheden van reguliere scholen in de buurt. Het uitwerken van fictieve casussen kan helpen om verschillende handelingsperspectieven te verduidelijken. Dus bijvoorbeeld een portret van een leerling die onderwijs volgt op een SBO school en les krijgt in het regulier. Hoe handelen de scholen op verschillende locaties? Zo krijg je samen zicht op de beste plek voor de leerling.

  • Wanneer en hoe verwijs ik kinderen door naar het SBO ?

    Het SWV in jouw regio heeft hiervoor werkwijze ontwikkeld en vastgelegd in plannen/protocollen.  

  • Bij wie kan ik terecht als een kind meer nodig heeft? Voor observatie bijvoorbeeld. 

    Vraag na of er binnen jouw schoolbestuur experts zijn op het gebied van NT2 leerlingen en/of leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Het SWV en/of  ondersteuningspartners, expertisedelers kunnen wellicht ook meekijken.  

  • Een leerling moet naar het SBO maar er is geen plek. Wat nu?  

    Op de pagina leerlingenzorg lees je meer over waar je terecht kan bij hulpvragen.  Leerlingenzorg – LOWAN

Anderen bekeken ook

LOWAN netwerk

Vakgebieden

Deel deze pagina