De publicatie ‘Meertalige leerlingen ondersteunen in het leesonderwijs’ is een literatuurstudie die antwoord geeft op de volgende vraag: Welke kennis is beschikbaar die onderwijsprofessionals helpt bij het ondersteunen van meertalige leerlingen in het lezen met begrip en het bevorderen van hun leesmotivatie?  

De onderzoekers

Onderzoekers Eveline Wouters, Marian van Popta, Suzanne Dekker en Jantien Smit (Lectoraat Meertaligheid en Onderwijs, Hogeschool Utrecht) gaan, in opdracht van Stichting Lezen, in deze overzichtsstudie in op de kennis over leesonderwijs in relatie tot de kennis over meertaligheid.

Er zijn in de afgelopen jaren meerdere studies verschenen rondom lezen met begrip en leesmotivatie waarbij in wordt gegaan op effectieve didactische aanpakken. Toch was er nog geen overzichtsstudie waarin deze kennis over leesonderwijs in relatie tot de kennis over meertaligheid centraal werd gesteld. Deze publicatie brengt daar verandering in door de samenhang te beschrijven tussen meertaligheid, begrijpend leesonderwijs en leesmotivatie in het Nederlandse basisonderwijs. LOWAN is blij met deze publicatie en denkt dat het zeer relevant is voor onderwijsprofessionals die werken met nieuwkomers.  

Praktisch inzetbaar 

Mooi al die onderzoeken over wat werkt in het leesonderwijs, maar hoe kun je dit zelf toepassen in de klas? De onderzoekers geven hier in hoofdstuk 2 een praktisch antwoord op aan de hand van een uitgewerkt themavoorbeeld. Hierin komt de voorbereiding, ondersteuning tijdens het thema en de integrale taalaanpak aan bod. Hoe geef je bijvoorbeeld feedback en wat zijn de kernwoorden die je moet uitleggen of vertalen tijdens de les? Verder laten de onderzoekers zien dat opdrachten op het gebied van mondelinge taalvaardigheid en schrijven bijdragen aan leesbegrip en kennisuitbreiding.  

Ook voor taalklassen?

Jazeker! De onderzochte literatuur geeft een theoretisch kader, die het belang van de inzet van meertaligheid in de klas onderschrijft. Daarnaast zijn de praktische tips zeker toe te passen in taalklassen waar scaffolding en feedback geven onderdeel zijn van het dagelijks handelen in de klas.  

Alvast een tipje van de sluier?

We delen alvast drie tips uit de publicatie voor het ondersteunen van meertalige leerlingen tijdens het lezen van een tekst in de klas: 

• Ga ter voorbereiding van een thema op zoek naar (meertalige) boeken die inhoudelijk aansluiten bij het thema. Wellicht is er al een meertalige bibliotheek bij jullie op school waar je uit kan putten.  

• Laat leerlingen de tekst lezen in hun thuistaal met behulp van een vertaalapp voorafgaand aan de klassikale les. 

• Laat kinderen na het lezen van de tekst samen nadenken en in gesprek gegaan over de tekst. Bijvoorbeeld door het gebruiken van een graphic organizer om de tekst te ordenen. Koppel daar vervolgens ook een schrijfopdracht aan.