Aan de slag met meertaligheid door 6 gratis video’s

Meertaligheidsplatform Drongo heeft samen met onderwijscentrum Gent de Videoroute meertaligheid ontwikkeld. De videoroute is speciaal ontwikkeld voor onderwijsprofessionals in het basisonderwijs. Tijdens de lanceringsbijeenkomst van 29 augustus 2024 vertelde de ontwikkelaars meer over deze route en konden de deelnemers van de bijeenkomst direct zelf aan de slag met het materiaal.

Vijf onderwerpen rond meertaligheid

De Videoroute is gratis en bestaat uit 6 video’s, inclusief een handleiding en vragen. Het materiaal stimuleert gesprekken te voeren binnen teams. De video’s zijn allemaal onafhankelijk van elkaar te gebruiken. De inzet verschilt per context van de school.

De vijf thema’s die hierbij aan bod komen:

• Spreekkansen in meertalige klassen
• Technieken en materialen in de meertalige klas
• Samenwerken met meertalige ouders
• De stem van de leerling
• Werken aan een schoolbrede visie op meertaligheid

De grens over

Het doel van de ontwikkelaars is om onderwijsprofessionals te inspireren met meertaligheid aan de slag te gaan. Tijdens de ontwikkeling van de Videoroute is expertise vanuit zowel Nederland als België ingezet. Aan dit project deden 10 Nederlandse en 10 Belgische scholen mee.

Hoe kun je deze Videoroute inzetten?

De Videoroute meertaligheid is ontwikkeld om bijeenkomsten over meertaligheid van schoolteams of directies te ondersteunen. Een video is telkens het vertrekpunt voor een gesprek over een specifiek thema.

De gespreksleidraden ondersteunen en structureren de verwerking en de uitwisseling over de video. Het materiaal bevat zeer veel praktische voorbeelden en tips, enige theoretische achtergrond, en aandacht voor de dilemma’s van professionals in de praktijk. Binnen deze Videoroute is er bij 5 video’s een gespreksleidraad ontwikkeld.

Het materiaal is niet bedoeld als een alomvattende cursus ‘meertaligheid in het primair onderwijs’, maar is zeer bruikbaar om het thema in een schoolcontext te verkennen, te verdiepen en te concretiseren. Idealiter worden de sessies rond de video’s begeleid door een teamlid of een directielid dat het werk rond dit thema coördineert, of door een in taal en meertaligheid gespecialiseerde externe trainer.

Klein beginnen

Soms kan een interventie om meertaligheid de school in te laten komen heel klein zijn, zoals bij basisschool Vindingrijk in Gouda. De leerkracht heeft daar een wereldbol met aan de ene kant wereldvlaggen en aan de andere kant de Nederlandse vlag. Wanneer de leerkracht de wereldvlaggen laat zien mogen de kinderen iets vertellen in hun thuistaal. De leerkracht kan dit meestal niet verstaan, maar het achterliggende doel is juist dat kinderen hun kennis over het onderwerp dat in de klas aan bod komt in de thuistaal kunnen activeren. Zo’n kleine activiteit zorgt al voor een taalvriendelijke houding binnen de school.

Meer tips? Zie op onze pagina ‘Meertaligheid inzetten‘.

Spreekkansen verhogen

In de video ‘Spreekkansen creëren in meertalige klassen’ zie je voorbeelden in de praktijk. Je ziet hoe spel wordt ingezet, door bijv. gebruik van een geldautomaat, om spreekkansen te verhogen. Je hoort hoe de leerkracht niet zowel naar de woorden in de thuistaal vraagt als in de instructietaal. Je ziet en hoort hoe de pratende woordmuur (voorbeeld) wordt ingezet en de leerling luistervaardigheden traint.

Bij deze video is een gespreksleidraad gemaakt. Dit maakt het heel makkelijk om dit als een teamactiviteit op te pakken. Eerst gezamenlijk de video bekijken en daarna in kleine groepjes met elkaar in gesprek en ideeën verzamelen wat je zelf in je groep zou kunnen doen. Vervolgens maak je met elkaar afspraken hoe je dit zou kunnen uitvoeren.

Meer informatie

De Videoroute meertaligheid is ontwikkeld in het kader van BeNeMinds, een tweejarig project waarin leerkrachten uit Nederland en België kennis uitwisselden over meertaligheid in het primair onderwijs, met steun van Erasmus+.