main-logo
Leerlijnen groep 3 tot 8
Leerlijnen PO

Onderwijs aan nieuwkomers

Technisch Lezen

Leren lezen is de belangrijkste vaardigheid die op school wordt geleerd. Vloeiend en met begrip lezen begint bij het leren van de relatie tussen klanken en letters. Correcte uitspraak van de klanken is een groot aandachtspunt bij nieuwkomers. Wanneer leerlingen de elementaire leesvaardigheden onder de knie hebben, blijkt hun leesvaardigheid en leesmotivatie vooral gebaat te zijn bij het lezen van en luisteren naar aansprekende kinderboeken. (bron: SLO)

  • Over de leerlijn Technisch Lezen

    Op deze pagina meer informatie over het domein technisch lezen. Hoe de leerlijn is in te zetten, hoe je kunt werken met de leerlijnen, inspirerende voorbeelden bij verschillende doelen. 

    Afhankelijk van de leeftijd van de nieuwkomersleerling, kies je voor technisch lezen groep 3-4 of groep 5-8. De technisch lezen leerlijn groep 5-8 is zo samengesteld, dat er ingezet kan worden op het maken van een inhaalslag, zodat de leerling een zo goed mogelijke aansluiting kan maken bij leeftijdsgenoten in het regulier basisonderwijs.  

    De leerlijn technisch lezen heeft een cursorische opbouw. Technisch lezen is een vaardigheid waarbij je stap voor stap een aantal deelvaardigheden doorloopt/aangeboden krijgt. Je doorloopt een deelvaardigheid en bij (volledige of bijna volledige) beheersing ga je naar de volgende deelvaardigheid. Bijvoorbeeld: eerst weet je dat bij letters klanken horen en een volgende deelvaardigheid is de synthese: als je een aantal letters/klanken samenvoegt lees je een woord. Let op: bij nieuwkomers is het advies om niet te lang op deelvaardigheden ’te blijven hangen’. Sommige onderdelen zijn lastig en blijven lastig, bijvoorbeeld de p/b/d voor Arabischsprekende leerlingen of de i/ie voor Russisch sprekenden. Dan ga je door in aanbod.  

    De (zwevende) DLE’s op de aanboddoelenkaart zijn geen harde normen en behoren bij de (aanbods)doelen. Als deze zijn aangeboden, hebben leerlingen ongeveer de (zwevende) DLE die op de aanboddoelenkaart/domeinkaart/leerlijnkaart staat bij de doelen. Zo geeft het een handvat om vooraf de passende leerstof te kiezen of achteraf de bijpassende toetsen te kiezen.  

  • Waarom zijn de doelen verdeeld in voorwaardelijke, minimale doelen, streefdoelen en extra streefdoelen?

    De ontwikkellijnen kleuters en de leerlijnen 3-8 zijn verdeeld in voorwaardelijke doelen, minimale doelen, streefdoelen en extra streefdoelen. Deze verdeling is ondersteunend bij het hebben van hoge en realiseerbare verwachtingen van nieuwkomersleerlingen. En om ervoor te zorgen dat de nieuwkomersleerling zo snel en zo goed mogelijk kan aansluiten bij leeftijdsgenoten. Daarnaast biedt het ondersteuning bij het bepalen van het doorstroomniveau per vakgebied. De leerlijnen met daar bijhorende doelen zijn ontwikkeld voor alle eerstejaars nieuwkomers, van ongeschoold tot geschoold.

    De voorwaardelijke doelen zijn de doelen die voorwaardelijk zijn om de minimale en streefdoelen te kunnen behalen en vormen de basis.

    De minimale doelen zijn de doelen die alle nieuwkomersleerlingen in het eerste jaar dat zij onderwijs in Nederland volgen ten minste moeten behalen. Lukt dit niet dan is het erg belangrijk om extra na te gaan welke onderwijsbehoeften de nieuwkomersleerling heeft en waarom deze leerling zich minder snel ontwikkelt m.b.t. desbetreffend vakgebied.

    De streefdoelen alle leerlingen zijn de doelen die voor alle nieuwkomersleerlingen in het eerste jaar dat zij onderwijs in Nederlands volgen worden nagestreefd. Deze doelen zijn daarmee de richtlijn van wat er na één jaar onderwijs kan worden verwacht.

    De extra streefdoelen zijn de doelen voor de leerlingen die meer aankunnen, nog sneller door de leerstof kunnen of die over veel onderwijservaring, vaardigheden en kennis beschikken.

    Bij het vakgebied rekenen kan de situatie anders zijn, het kan zijn dat de beginsituatie boven de extra streefdoelen ligt.

Animatie

Hoe werk je met doelen?

Hiernaast zie je Nada. Nada start nieuw op een school, ze is 9 jaar.
Over een jaar is Nada 10 jaar en verwachten we dat ze doorstroomt naar groep 6.

In de animatie zie je hoe de leerkracht dit aanpakt.

  • Eerste 3 weken observatieperiode + vaststellen beginsituatie
  • Daarna bepalen leerdoelen komende periode
  • Op basis van de leerdoelen wordt de aanpak en instructie bepaald
  • Na de periode kijken wat Nada wel/niet kan
  • Leerdoelen bepalen voor de komende periode

Downloads

Leerlijn technisch lezen (groep 3-4)
Leerlijn technisch lezen (groep 5-8)

Werken met de leerdoelen

  • Stap 1: Beginsituatie bepalen en doelen stellen

    Per domein bepaal je voor de leerlingen in jouw groep aan welke leerdoelen ze de komende onderwijsperiode gaan werken. Je werkt hierbij op de langere termijn toe naar doorstroom naar het regulier onderwijs.

    Je stemt de doelen af op de leeftijd van de leerlingen. Ook kijk je hoe je kunt inspelen op eventuele onderwijservaring. Van welke kennis en competenties kunnen leerlingen gebruik maken?

  • Stap 2: Onderwijsaanbod afstemmen en uitvoeren

    Op basis van de leerdoelen bepaal je het onderwijsaanbod. Welke onderdelen uit de methode en welke materialen sluiten het beste aan? Je kijkt steeds welke instructie en oefeningen nodig zijn, zodat de leerlingen de volgende stap in hun ontwikkeling kunnen zetten.

  • Stap 3: Monitoren

    Je houdt de vorderingen van de leerlingen bij door observatie en toetsing. Je kijkt hierbij niet alleen naar toetsscores, maar vooral ook naar leerdoelen. Zijn die behaald? En in welke mate worden ze beheerst? Ook monitor je het tempo waarin leerlingen leerdoelen behalen.

  • Stap 4: Evalueren en bijstellen

    Tijdens en na elke onderwijsperiode kijk je waar de leerlingen in hun ontwikkeling staan. In hoeverre zijn de leerdoelen behaald? Je stelt nieuwe doelen voor de komende periode vast en past daar het onderwijsaanbod opnieuw op aan.

Anderen bekeken ook

Meer over technisch lezen

Lesmaterialen (filter op: technisch lezen)

Ga naar

Bekijk ook andere leerlijnen

Deel deze pagina