Met nieuwkomers over gevoelens praten

De Wonderwoordenwinkel heeft sinds begin 2021 een nieuw trainingsprogramma voor leerkrachten van nieuwkomersklassen. Door de training krijgen leerkrachten zelf de regie over hoe zij het nieuwe, sociaal-emotioneel programma Taal Onthaal aanbieden in de klas. Leerkrachten krijgen de tools aangereikt, waarmee ze in het moment om kunnen gaan met de emoties die kinderen dwars zitten.

Het sociaal-emotioneel programma Taal Onthaal is vorig jaar tijdens een pilot op een aantal scholen ingevoerd, onder andere op de AZC-school in Emmeloord. Door het succes van de pilot is er nu een training ontwikkeld om leerkrachten eigen regie te geven over de inzet van de lessen en tools van Taal Onthaal, omdat zij de lessen en tools nu zelf aanbieden in de klas. Sandra van der Tempel, directeur van deze school: “Dit programma sluit zo goed aan bij de materialen die wij nu gebruiken en het is een welkome aanvulling.”

“Zeker in deze vreemde tijd is het belangrijk om de kinderen de woorden en ruimte te geven  om te praten over gevoelens,” aldus Fanneke Verhallen, die de training ontwikkelde voor de Wonderwoordenwinkel, “Vaak zien we dat moeilijke gevoelens leiden tot ingewikkeld gedrag in de klas. Als leerkracht wil je graag weten wat kinderen helpt om met gevoelens van stress, zorg of frustratie om te gaan. Het is niet onze taak om kinderen gelukkig te maken. Dat kunnen we ook niet. Maar wat nou als je de tools in handen kreeg om op cruciale momenten tegen ze te zeggen: ‘Ik snap dat je je zo voelt en ik weet misschien een manier om daar wat minder last van te hebben.’

Taal Onthaal biedt leerkrachten de mogelijkheid om met deze kinderen over hun gevoelens te praten. Behalve de taal, waarmee nieuwkomerskinderen hun gevoelens kunnen verwoorden, leren kinderen ook wat hen helpt om zich beter te voelen. Bij de één is dat misschien praten op schoot bij de juf, de ander wil lekker hard tegen een bal aan schoppen. Om te ontdekken wat het is dat het kind nodig heeft, biedt het Taal Onthaal-programma verschillende tools, zoals “inchecken” en de “ik-boodschap” en “de ballon”.

Kinderen leren in het ballon-programma bijvoorbeeld hoe ze op een gezonde en prettige manier hun stress kunnen ontladen en hoe ze elkaar daarbij kunnen helpen in de klas. Kinderen die snappen hoe dit werkt zijn vervolgens beter in staat voor hun emotionele welzijn te zorgen. Daardoor ontstaat meer ruimte voor leren en fijn samen spelen.

Nieuwkomerskinderen hebben vaak nog onvoldoende woorden om hun gevoelens te verwoorden. Als er aanvullend woordenschatlesjes nodig zijn, dan biedt Taal Onthaal mogelijkheden om die in te passen in de standaard taallessen. De woorden zijn kant en klaar uitgewerkt in scripts en met woordposters, volgens de didactiek van de viertakt.

In de Taal Onthaal-training leren leerkrachten om zelf de drie sessies (“inchecken” en de “ik-boodschap” en “de ballon”) aan hun kinderen aan te bieden. Rondom de sessies in de klas wordt de leerkracht op afstand gecoacht om te ondersteunen bij sociaal-emotionele vraagstukken in de klas. Het gebruik van de ballon en het zoeken naar oplossingen kan verder door de leerkracht worden ingezet op die momenten dat een kind het nodig heeft.