Onderwijs aan Oekraïense vluchtelingen
Er komen veel Oekraïense vluchtelingkinderen naar Nederland. Een grote rol is weggelegd voor het nieuwkomersonderwijs. Op deze pagina delen we informatie, nieuws, tips en goede voorbeelden.
Expertise
Primair een rol voor de ISK
Vluchtelingen uit Oekraïne mogen door een ‘Tijdelijke beschermingsrichtlijn’ met onmiddellijke ingang werken of opleidingen volgen in de EU-landen waar ze naar zijn uitgeweken. Ze hebben recht op onderkomen, op sociale bijstand, financiële ondersteuning en medische zorg. Alle kinderen in Nederland hebben recht op onderwijs en zijn leerplichtig.
Informatie van OCW
Website Rijksoverheid en OCW
Informatie en veelgestelde vragen op de website van de Rijksoverheid over onderwijs aan Oekraïense vluchtelingen in Nederland.
- Informatie onderwijs Oekraïense vluchtelingen
- Handreiking voor scholen en gemeenten
- Inzet personeel en VOG
- Webinars over TOV en bekostiging die je terug kunt kijken
- Wet en regelgeving onderwijs Oekraïense leerlingen en TOV
Leerplicht en kwalificatieplicht
Alle kinderen tussen 5 en 16 jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Dit geldt ook voor kinderen met een andere nationaliteit. En voor kinderen van asielzoekers en vreemdelingen. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar. Een kind dat 16 jaar wordt, moet het schooljaar dus eerst nog afmaken.
Jongeren tussen 16 en 18 jaar die geen startkwalificatie hebben, hebben een kwalificatieplicht. Een startkwalificatie is (minimaal) een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger).
Met het volgen van online lessen uit Oekraïne en niet hier naar school gaan voldoe je niet aan de leerplicht.
Spoedwet die op 14-7-2022 is ingegaan om tijdelijke onderwijsvoorzieningen voor het onderwijs aan Oekraïense kinderen mogelijk te maken, met daarbij ook afwijkingen op het reguliere onderwijsaanbod van de ISK.
Ministeriële regeling, ontwerpregeling voor inrichting van het onderwijs aan Oekraïense leerlingen die op 14-7-2022 is ingegaan.
Als je niet aan eisen voor studiefinanciering voldoet, er geen instantie is die voor je betaalt, vraag dan buiteninvordering van lesgeld aan.
Dit geldt ook voor studenten die onder de richtlijn ‘Tijdelijke bescherming Oekraïne’ vallen.
Oekraïense leerlingen
LOWAN-vo organiseert regionale bijeenkomsten waar zorgcollega’s van ISK’s actuele vraagstukken bespreken. LOWAN gaat in dit artikel nader in op de Oekraïense leerlingen in de ISK.
LOWAN-vo met nieuws en tips Oekraïense vluchtelingen
Het laatste nieuws en tips voor het onderwijs aan Oekraïense vluchtelingen. Een handreiking van OCW, leerplicht, webinars, expertisedeling, helpdesk, praktijkvoorbeelden en Q&A.
LOWAN-vo Helpdesk en scenario’s voor ISK
Welke scenario’s zijn in de praktijk de mogelijke opties voor het inrichten van het onderwijs aan Oekraïense vluchtelingen? Wat kun je van LOWAN verwachten? De helpdesk van LOWAN-vo kan je op weg helpen.
Info OCW
Weekoverzicht inschrijving Oekraïense leerlingen op scholen
Een overzicht van het aantal leergerechtigden uit Oekraïne dat in het BRP staat ingeschreven (ook per gemeente in beeld) en leerlingen dat het Nederlandse onderwijs is ingestroomd, zowel in PO als VO. Het wordt wekelijks bijgewerkt.
Op 26 juni 2023:
- 7600 VO-leergerechtigden in BRP
- 7300 ingeschreven in VO
- 90% daarvan gaat naar een ISK
Tips van Folkert Kuiken, professor UvA
Deze video werd opgenomen tijdens het Benefietcongres ‘Vluchtelingkinderen uit Oekraïne opvangen in de klas’.
- Wat betekent het begrip ’taalafstand’?
- Hoe kun je taalafstand uitleggen?
- Hoe zit het met het Oekraïens?
- Wat is lastig aan de Nederlandse taal voor Oekraïners?
- Gouden tips voor nieuwkomers
Oekraïense leerling aanmelden
Informatie en aanmelden kan bij de ISK bij je in de regio. Daar hoor je ook wat de mogelijkheden zijn om bijv. online lessen uit Oekraïne te volgen op school, indien gewenst. Vul je plaatsnaam in en de dichtst bij zijnde school komt bovenaan te staan, met de contactgegevens.
Personeel gezocht
De meeste ISK’s zoeken vooral Oekraïense docenten en NT2 docenten. Maar ook Engels, wiskunde, sport etc. is vaak nodig. Neem zelf contact op met de school. Vul je plaatsnaam in en de dichtst bij zijnde school komt bovenaan te staan, met de contactgegevens.
De oorlog in Oekraïne maakt veel los. Woede, verdriet, machteloosheid, angst. Wellicht merk je dit al bij jezelf en collega’s. Bij leerlingen zal het ook veel gevoelens en herinneringen losmaken! Ben hier bewust van en bied hier ruimte voor.
Het is ook voor onder meer Russische, Poolse, Hongaarse, Syrische en Afghaanse kinderen in je klas een emotionele tijd. Russische kinderen zijn uiteraard niet verantwoordelijk voor wat de politiek in hun vaderland besluit maar zij hebben wel met de (emotionele en financiële) gevolgen te maken. De Poolse en Hongaarse regeringen zijn nu gastvrij naar vluchtelingen. Dat was in de tijd van de Syrische en Afghaanse kinderen nog niet het geval. Daarbij kan het warme bad voor Oekraïense vluchtelingkinderen pijnlijke herinneringen losmaken bij Syrische, Afghaanse en andere leerlingen uit een oorlogssituatie.
De oorlog in de ISK-klas
‘Mijn familie zit in de schuilkelder en mijn vriendin wil vluchten, maar kan niet naar buiten omdat daar militairen lopen.’ Het is zomaar een opmerking in een ISK-klas tijdens een gesprek over de oorlog tussen Oekraïne en Rusland.
VO-raad nieuws
Leerlingen uit Oekraïne hebben – net als alle nieuwe leerlingen in Nederland – recht op onderwijs, ongeacht de verblijfsstatus. Dit vraagt veel van scholen. De VO-raad biedt een actueel overzicht van wat dit betekent voor het vo, van het kabinetsbeleid en van beschikbare ondersteuning voor scholen. Recent is informatie over de inzet van docenten toegevoegd.
E-learning cursus Augeo must voor iedere ISK-docent
Gratis online cursus van Augeo ‘Steun bieden aan vluchtelingenjongeren’ voor het VO. In de online cursus leer je over stress bij vluchtelingenjongeren en hoe de natuurlijke veerkracht van jongeren kan worden bevorderd.
Interessante websites/links
Meer informatie van Nuffic over het schoolsysteem in Oekraïne, een beschrijving hiervan en vergeleken met het Nederlandse systeem.
Nuffic – Onderwijssysteem Oekraïne, vergelijking met NL
Inspectie Onderwijs houdt rekening met bijzondere omstandigheden. Belangrijk is dat de kwaliteit van scholen en ISK’s gewaarborgd blijft.
Nieuwsartikel Inspectie
Waar moet jij in jouw werk als professional of beleidsmaker rekening mee houden in het contact met kinderen, ouders en collega’s?
Nederlands Jeugdinsituut (NJi) geeft antwoorden
Pharos: Besteed bij gevluchte Oekraïners vanaf dag één aandacht voor welzijn en wees alert op gezondheidsklachten (fysiek en mentaal) en goede toegang tot zorg.
Pharos – Zorg voor Oekraïense vluchtelingen
Het thema oorlog leeft op dit moment in de klas. Hoe behandel je dit thema? Waar vind je lesmateriaal over de achtergronden van deze oorlog? Welk nieuws is echt, wat is nep en hoe is het te herkennen?
Wikiwijs; lesmateriaal Oorlog en Vrede VO
video's
De ISK en het Nederlandse onderwijssysteem
In vele talen beschikbaar
Vier nieuwe video’s die een beeld geven van de ISK in relatie tot het Nederlandse onderwijssysteem.
Deze video’s zijn bedoeld om in en buiten de ISK mee te werken. Uitermate geschikt voor leerlingen en ouders die het Nederlands niet goed beheersen en meer willen weten van de ISK en het Nederlandse onderwijssysteem.
Community online platform
Word lid van de online community van LOWAN-VO
We introduceren een nieuw online kanaal: de LOWAN-vo community. Deze community biedt de mogelijkheid om in gesprek te gaan met vakgenoten en kennis met elkaar te delen.