Nieuws
Alle nieuwsitems voor voortgezet onderwijs
Onderwijs
Oekraïense vluchtelingen - ISK regierol
De oorlog in Oekraïne maakt veel los. Woede, verdriet, machteloosheid, angst. Wellicht merk je dit al bij jezelf en collega’s.
Bij leerlingen zal het ook veel gevoelens en herinneringen losmaken! Ben hier bewust van en bied hier ruimte voor.
Het is ook voor onder meer Russische, Poolse, Hongaarse, Syrische en Afghaanse kinderen in je klas een emotionele tijd. Russische kinderen zijn uiteraard niet verantwoordelijk voor wat de politiek in hun vaderland besluit maar zij hebben wel met de (emotionele en financiële) gevolgen te maken. De Poolse en Hongaarse regeringen zijn nu gastvrij naar vluchtelingen. Dat was in de tijd van de Syrische en Afghaanse kinderen nog niet het geval. Daarbij kan het warme bad voor Oekraïense vluchtelingkinderen pijnlijke herinneringen losmaken bij Syrische, Afghaanse en andere leerlingen uit een oorlogssituatie.
De oorlog tussen Rusland en Oekraïne houdt ons dagelijks bezig. Ook kinderen ervaren de onrust om hen heen. Ze betrekken de oorlogsinformatie op hun eigen leven. Hoe ga je als ouder om met de vragen van je kind over de oorlog? En waar moet jij in jouw werk als jeugdprofessional of beleidsmaker rekening mee houden in het contact met kinderen, ouders en collega’s? Op die vragen geeft het Nederlands Jeugdinstituut antwoord.
Informatie van Nederlands Jeugdinstituut NJi voor onderwijs, ouders en zorgprofessionals
Oekraïense vluchtelingen krijgen een speciale status waarmee ze voorlopig in Nederland kunnen blijven. Met deze status hebben zij ook recht op zorg, inclusief de Jeugdgezondheidszorg. Kinderen hebben recht op onderwijs.
Pharos-Zorg en ondersteuning voor Oekraïense vluchtelingen
Wat kan ISK verwachten
Vluchtelingen uit Oekraïne mogen door een ‘Tijdelijke beschermingsrichtlijn’ met onmiddellijke ingang werken of opleidingen volgen in de EU-landen waar ze naar zijn uitgeweken. Ze hebben recht op onderkomen, op sociale bijstand, financiële ondersteuning en medische zorg. Kinderen mogen in het opvangland naar school.
Ze krijgen een speciale verblijfsstatus voor een jaar, deze kan ook nog 2 keer met een half jaar worden verlengd.
Oekraïense vluchtelingkinderen zien we in heel verschillende vormen opgevangen worden in Nederland:
- In gezinnen, soms bij familie
- In grotere opvang voor 20-100 mensen die gemeenten in samenspraak met de veiligheidsregio’s aanbieden
- In grote opvanglocaties met landelijke coördinatie zoals Harskamp en Amsterdam
- In Ter Apel, COA en mogelijk al in asielprocedure
Vaak zijn het nu gezinnen waarvan de vader is achtergebleven in Oekraïne. Angst, stress, verdriet overheerst. De hele dag wordt de situatie gevolgd, veel contact met thuis en anderen op de vlucht. Er is nauwelijks tijd en ruimte om na te denken over het verblijf in Nederland. Iedereen zit in grote onzekerheid en spanning over de toekomst.
Mogen kinderen naar school?
Jazeker! Elke ISK kan de leerlingen gewoon inschrijven en ontvangt daarvoor de nieuwkomersbekostiging.
Een mogelijk knelpunt daarbij kan de verantwoording van de aankomstdatum NL zijn. Hierover zijn we in gesprek met OCW! Stimuleer inschrijvingen in BRP of laat leerling en ouder(s) een verklaring ondertekenen over de aankomstdatum NL.
Sommige ouders gaan ervanuit dat hun verblijf in Nederland tijdelijk is en denken in eerste week nog niet na over het naar school sturen van hun kinderen, en wellicht ook nog geen Nederlandstalige school.
Natuurlijk weten we nu ook nog niet hoe het de komende weken verder zal gaan, maar we zullen met elkaar in gesprek moeten gaan over het onderwijs. Kijk wat je in de ISK-omgeving kunt en wilt doen. Hier heb je de expertise om met vluchtelingen om te gaan en onderwijs te bieden.
Hopelijk lukt het, ondanks de druk van andere vluchtelingen uit de vele noodopvanglocaties, kinderen snel in de ISK op te nemen als ouders graag al meteen hun kinderen naar de ISK willen laten gaan en/of de intentie hebben in Nederland te blijven. Denk bij het werven van personeel ook aan gepensioneerde docenten, wellicht is daar nu ook een grote bereidheid.
Volkskrant 15-03-2022 Oorlog in Oekraïne, school in Nederland
Minister Wiersma bezoekt taalklas school in Hengelo 14-3-2022
Regierol ISK en regionale aanpak
Afhankelijk van hoe de opvang van Oekraïense vluchtelingen er in jouw regio uitziet kun je nadenken over je aanbod. Pak dit regionaal op met verschillende ISK’s als dat tot meer oplossingen leidt. Zoek samenwerking op met VO-scholen, mbo (voor uitvoering 16+), International schools (Engels), regionale samenwerkingsverbanden maar ook met organisaties die ondersteuning kunnen bieden zoals bijvoorbeeld Warchild, etc.
Er zijn nu veel mensen en organisaties die hulp en steun aanbieden, soms in tegenstelling tot eerdere vluchtelingenstromen. Dat bied je ook kansen om naar andere partners te kijken. Denk ook aan de competenties van ouders die nu hiernaar toe komen…
Soms volgen leerlingen online de lessen van hun school in Oekraïne, vraag ernaar.
Op een aantal plekken in Nederland (Rotterdam, Groningen, Eindhoven, Den Haag, Amsterdam en Utrecht) wordt op zaterdag/zondag lesgegeven in de Oekraïense taal. Wellicht kunnen zij een rol gaan spelen in het onderwijs? Online, op locatie, in het weekend, verken met hen wat er mogelijk en gewenst is door alle partijen.
Pak als ISK’s de regierol zodat het onderwijs op een goede manier vorm gegeven wordt, met de ervaringen die jullie hebben met kinderen die uit oorlogsgebied komen!
Anticipeer wel op hoe de oorlog de komende weken verloopt. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat kinderen maandenlang geen Nederlands leren als ze later toch (voor langere tijd) in Nederland blijven, laat hen geen achterstanden oplopen. Wellicht kan een keuze voor combinaties in het aanbod de kinderen en hun mede-gezinsleden verrijken!
Meer informatie over het schoolsysteem in Oekraïne vind je hier:
Education systeem Oekraïne
In de blog ‘Traumasensitief lesgeven aan vluchtelingkinderen uit Oekraïne’ van Hélène van Oudheusden lees je haar suggesties en tips voor docenten.
LOWAN-vo biedt 10 pedagogische spreekuren van haar aan voor mensen die werkzaam zijn in de ISK of het regulier VO. Ze vinden plaats in de periode 14 tot 31 maart. Ze zijn gratis, maar inschrijven betekent wel meedoen! Neem geen plek in die je niet invult en maak een keuze voor 1 datum, niet meerdere data.