Soms moet je juist niet helpen

Monique Mulder, werkzaam bij ISK Metzo College Doetinchem en columniste.

Zomaar een les op de ISK. Het is maandagmiddag en de leerlingen hebben een presentatie voorbereid over een ritueel dat hoort bij een geloof. We nemen samen de laatste horde: het delen van de powerpoint, zodat ze deze op het digibord kunnen laten zien. Iedereen wacht gespannen af.

De rollen verdelen
Het eerste tweetal heeft de rollen duidelijk verdeeld. Bij elke dia is er een ander aan het woord. Al hebben ze soms even tijd nodig alles af te stemmen. Ze vertellen over het boeddhisme en het vasten dat daarbij hoort. Een onderwerp dat dichtbij ligt nu veel moslimjongeren vasten. Voor verschillende Eritrese leerlingen is die tijd net voorbij. Aan het eind krijgen ze de tip hun rollen vooraf beter te verdelen en een compliment voor hun dia’s die het halve verhaal al vertelden.

Voorbereiding en hulp vragen
Het tweede stel dacht dat de presentatie volgende week was en heeft zich niet goed voorbereid. ‘Mevrouw, ik heb alles opgeschreven, maar nog niet gelezen. Mag ik even een paar minuten?’ Terwijl zijn partner de dia’s klaar zet, wacht iedereen in de klas rustig af. Zijn verhaal over het Joodse Nieuwjaar vertelt hij vervolgens uit het hoofd zonder vaak op zijn papier te kijken. ‘Je praat heel gemakkelijk’, krijgt hij als feedback. Zelf realiseert hij zich dat hij volgende keer beter in Magister moet kijken.
De volgende presentatoren zijn twee meiden; één uit Irak en één uit Frankrijk. Ze vertellen over het boeddhisme en tonen foto’s van mandala’s. Hun verhaal eindigt al na enkele minuten. Ze konden niet meer informatie vinden vertellen ze. ‘Ja, we hadden hulp moeten vragen. Nu is het te laat.’ Ook blijkt dat ze de verkeerde presentatie hebben gedeeld. ‘Deze was niet af.’

Samenwerken in de klas
Het meisje uit Syrië dat in de les de presentatie samen met een jongen uit Koerdistan heeft voorbereid staat stevig voor de klas om te starten. Op de dia’s is een foto van een christelijke begrafenis te zien. Zij stopt haar verhaal ook na enkele minuten en een klasgenoot vertelt dat hij meer had verwacht. ‘Je begon heel goed en ik dacht echt dat ik heel veel informatie zou krijgen, maar ik weet nu nog bijna niets.’ Ze horen elkaar aan en geven tips en benoemen naar elkaar wat er goed gaat en wat beter kan.

Hulp krijgen?
Aan het einde is het de beurt aan een meisje uit Eritrea. Haar klasgenoot uit Syrië heeft de presentatie over Holi gemaakt en zij moet presenteren. Op elke dia staat de tekst volledig uitgeschreven en het kost haar veel tijd alles voor te lezen, omdat ze de tekst niet begrijpt. Iedereen houdt zijn adem in en de spanning is voelbaar. ‘Ze is zenuwachtig’, fluistert een klasgenoot. ‘Zij moet haar helpen,’ zegt een ander, terwijl hij wijst naar haar partner die steeds een andere dia tevoorschijn tovert als zij nauwelijks klaar is met de vorige. Ze struikelt over de woorden, maar blijft stug doorlezen terwijl ze met de rug naar de klas staat. Aan het einde krijgt ze nog net geen applaus en is iedereen vol bewondering dat zij de moed heeft gehad dit te doen. ‘Ze heeft nog nooit gepresenteerd’, zegt er één. Terwijl ze knikt, slaat ze haar handen voor het gezicht en lacht ontwapenend. Of ze hulp had moeten krijgen? ‘Nee’, zegt een ander, ‘want dan gaat ze denken dat ze het niet kan.’ Iedereen is het erover eens dat zij deze middag de grootste prestatie heeft geleverd. Al is het maar door gewoon zichzelf te zijn in een klas waar dat simpelweg kan en mag.