Competenties nieuwkomersleerkracht

In de afgelopen 2 jaar is er hard gewerkt met vele mensen aan het EDINA project. Het EDINA project – EDucation of International Newly Arrived migrant pupils – is ontwikkeld door Emmanuelle le Pichon-Vorstman en Venhar Sariaslan. Het project bracht beleidsmakers, scholen en onderzoekers uit Finland (Helsinki), België (Gent) en Nederland (Rotterdam en Utrecht) samen. Het doel van EDINA is dat ze ondersteuning wil bieden aan gemeenten, scholen en leerkrachten bij de ontvangst en integratie van nieuwkomersleerlingen in het schoolsysteem.

Aankomst en continuïteit van schoolcarrière van de leerling

“Overgangen (van de taalbadklas naar de reguliere klas, van thuis naar school, van land van herkomst naar nieuw thuisland…) zijn momenten van ongemak, onzekerheid, van angst en van mogelijke uitsluiting en achterstand.
Hier is het belangrijk om het volledige schoolteam de nodige informatie aan te reiken om zo professioneel mogelijk te kunnen omspringen met de anderstalige nieuwkomers. Contact met ouders en andere verwanten van de leerling is hierbij cruciaal.”
De meeste overgangen in de schoolcarrière kunnen wij niet voor kiezen. De leerling verhuist of wordt overgeplaatst. Op het moment dat we als leerkracht in een nieuwkomersklas besluiten dat de leerling klaar is voor het onderwijs in een reguliere klas dan is dit wel een bewust moment. Op de website van Edina een casus hierover.

Beoordelen van prestaties van een nieuwkomer

“Goed om weten is dat de meeste gestandaardiseerde evaluatiemethoden gebaseerd zijn op de doeltaal die de leerling nog niet volledig beheerst. Dit geldt nog steeds als het gaat om rekenvaardigheid: Le Pichon & Kambel (2016) presenteren een studie over het verband tussen taalvaardigheid en rekenvaardigheid en laten zien dat de resultaten van een wiskundetoets afhankelijk zijn van de taal waarin getoetst wordt. Met andere woorden, terwijl een leerkracht kan denken dat een leerling een lager cijfer krijgt omdat de leerling niet goed is in wiskunde, kan het zijn dat de leerling (nog) niet voldoende taalvaardigheid heeft ontwikkeld. Om een diagnose te stellen zou de leerling daarom getoetst moeten worden op rekenvaardigheid in zowel de thuistaal als de schooltaal.”
Wat zou er voor nodig zijn om de leerling te toetsen in rekenvaardigheid in zijn thuistaal? Zou de leerling dan een andere score halen? Op de Edina website zijn stellingen te vinden zoals de bovenstaande. Interessant om gezamenlijk met het team aan het eind van het jaar door heen te gaan.
Stelling met betrekking tot beoordelen

Differentiëren in de klas

Op de EDINA site zijn ook goede tips, adviezen, praktijkvoorbeelden en informatie te vinden over differentiëren. Ze benoemen op de site vijf voorwaarden voor een sterke differentiatie. Deze voorwaarden hebben ze visueel gemaakt in een vliegtuig. Vervolgens hebben ze een checklist van zes stappen gemaakt.

Interculturele competenties – test jezelf!

Lesgeven aan nieuwkomers betekent dat je werkt met leerlingen die verschillende herkomstlanden hebben. Het werken met deze leerlingen doet bij de leerkracht een beroep op de interculturele competenties. Op deze EDINA site staat een tool waarin je een zelftest kan doen maar ook een opsomming van een aantal ‘kritieke incidenten’ waarmee je kan oefenen of reflecteren.