Wat of wie kan helpen als het niet lukt?
Het kan zijn dat je specifieke hulp nodig hebt om een leerling verder te helpen.
Welbevinden
Kijk naar de leerlingen, maak contact, heb een vriendelijke houding, en ben bereid om te leren. Elke leerling is anders, en heeft een andere achtergrond. Blijf nieuwsgierig, blijf leren. Dit zijn de leerlingen waard!
Het artikel Trauma & Nieuwkomers (bron: Zorg Primair) beschrijft Ria Goedhart dat er soms bijzonder gedrag van leerlingen voort kan komen uit een trauma. Het belangrijk is voor de leerkracht om hierover met ouders in gesprek te blijven, maar ook de leerling rust en veiligheid te bieden. Begrip tonen en de leerling laten ervaren dat het hier veilig is. Wanneer er een veilige en vertrouwde basis is zal het bijzondere gedrag verminderen of zelfs verdwijnen.
Artikel: Nieuwkomers en Trauma
Ontwikkeling in kaart brengen
Observatielijst SEO
De wereldschool in Schiedam heeft een observatielijst m.b.t. gedrag gemaakt. Je kan per leerlingen aangeven wat je in een periode hebt gezien.
Welbevinden meten
De wereldschool in Schiedam heeft een mooie visuele lijst gemaakt waarop leerlingen kunnen aangeven hoe ze zich voelen in bepaalde gebieden.
Leerling brengt in kaart
In het onderstaande bestand van ‘onderwijs maak je samen’ staan kaartjes waarop een leerling zelf kan aangeven hoe de eigen werkhouding is, en hoe hij/zij zich voelt en daar mee omgaat.
Praten over gevoelens
Werkbladen en kaartjes om over gevoelens te praten. Ontwikkeld in de ‘corona/thuis-periode’ maar ook nu nog te gebruiken!
Praten met kinderen over adhd, autisme of depressie
Beeldverhaal over autisme
Met dit beeldverhaal leg je jongeren en hun ouders uit wat autisme is. Ook vertellen we hoe ouders hun kind met autisme kunnen helpen. Deze beeldverhalen zijn er in Tigrinya, Pools, Nederlands en Arabisch.
Beeldverhaal over adhd
Met dit beeldverhaal leg je jongeren en hun ouders uit wat ADHD is. Ook vertellen we hoe ouders hun kind met ADHD kunnen helpen. Deze beeldverhalen zijn ontwikkeld in Tigrinya, Pools, Arabisch en Nederlands.
Op zoek naar hulp?
GGnet
GGnet biedt ondersteuning op het gebied van interculturele zorg. Zij doen dit in Overijssel en Oost-Gelderland.
Sensazorg
In de regio Amsterdam, Haarlem en Den Haag is sensazorg werkzaam. Zij bieden hulp aan meer dan 30 verschillende culturen en spreken 20+ talen.
Sociale kaart NL
Een overzicht van alle interculturele organisaties die in Nederland actief zijn. ARQ is de organisatie die deze gegevens heeft verzameld.
Interessant om te lezen
De traumasensitieve school. Anders kijken naar gedragsproblemen in de klas.
Nou… dag maar weer
Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen
E-learning cursus ‘steun bieden aan vluchtelingen’
Augeo heeft gezamenlijk met experts vanuit het veld een gratis e-learning cursus ontwikkeld. De cursus is een gift van Augeo aan het onderwijsveld. De cursus is geschreven voor leerkrachten in het basisonderwijs. Voor het VO veld is ook een cursus ontwikkeld.
De e-learning cursus is gratis online beschikbaar. Voor meer informatie en aanmelding lees de informatie of ga naar de site.
Meer informatie e-learning cursus Augeo
De CRIES-13 is een korte screeningslijst om een posttraumatische stress stoornis (PTSS) vroegtijdig te signaleren.
Het verhaal van Mohammed
Mohammed heeft de neiging er snel op los te slaan. In de klas houdt de leraar hem voortdurend in de gaten om ruzies te voorkomen. Hij is moeilijk te corrigeren. “Hij heeft geen vriendjes en verstopt zich meestal in de pauze”, vertelt zijn leraar.
Vaak vraagt hij zich af wat er allemaal achter de trieste blik van Mohammed schuil gaat. Is dit verhaal herkenbaar?
Mohammed is 11 jaar en komt uit Syrie. Zijn vader is daar voor zijn ogen doodgeschoten. Zijn moeder heeft dat verteld bij de intake op school. Ze wil er verder niet over praten. Dat is het beste, heeft ze gezegd. Mohammed vindt dat ook. Al is er één juf op school waar hij best meer aan wil vertellen. Als ze samen zijn en taallessen voorbereiden. Maar hij heeft zijn moeder nu eenmaal beloofd er niet over te praten.
Wat weten we over trauma:
Signalen:
- agressief en opstandig gedrag;
- gevoelens niet onder controle hebben;
- niet leren van correcties;
- zich terugtrekken;
- complimenten niet in ontvangst kunnen nemen;
- onhandigheid in sociale contacten;
- de controle willen houden;
- claimen van de leerkracht of andere kinderen;
- perfectionisme;
- concentratieproblemen;
- planningsproblemen;
- impulsiviteit;
- weinig inzicht in oorzaak-gevolgrelaties;
- wisselende prestaties;
- ongeïnteresseerde houding;
- seksueel wervend/grensoverschrijdend gedrag.
Consequenties:
Executieve functies:
- overzicht houden;
- doelen stellen;
- volgorde van handelen aanbrengen;
- stap voor stap taken uitvoeren;
- onderscheiden welke informatie wel of niet relevant is;
- de aandacht langer vasthouden;
- het eigen functioneren evalueren en bijstellen;
- (creatief) problemen oplossen;
- schakelen tussen taken.
Geheugenfuncties:
- lesstof onthouden;
- lesstof koppelen aan bestaande kennis;
- terughalen van opgeslagen kennis;
- reproduceren uit het lange termijn geheugen.
Taal:
- taalontwikkeling;
- basale taalvaardigheden;
- uitdrukkingsvaardigheden;
- talige informatieverwerking;
- motivatie;
- positieve overtuigingen en gevoelens.
Wat kan de leraar doen:
Schoolniveau:
- fysieke veiligheid;
- veilig schoolklimaat;
- interdisciplinaire samenwerking.
Groepsniveau:
- sociaal-emotioneel leren (SEL);
- voorspelbaarheid;
- connect before correct;
- time-in in plaats van time-out;
- zelfregulatie;
- stressbestrijders;
- executieve functies.
Individueel niveau:
- triggers;
- EHBO doos;
- onzichtbare koffer;
- verwachtingen;
- talenten en interesses;
- co-regulator;
- zelfregulatievaardigheden;
- focus;
- belonen.
Bovenstaande informatie komt uit de presentatie van Ria Goedhart. Je kunt de volledige presentatie onderstaand downloaden.
Kindertelefoon
De kindertelefoon is er ook voor leerlingen die nog weinig Nederlands spreken. Er is een pilot geweest met het platform ’tell-me’. Tijdens deze pilot gaven nieuwkomers aan dat ze het heel fijn vonden om telefonisch met iemand anoniem contact te hebben.