Doorstroom
Afscheid nemen is in de setting van het nieuwkomersonderwijs vaak onvermijdelijk.
Doorstroom
De leerling vertrekt. Soms onverwachts, soms gepland. Het is goed om te weten hoe je hiermee om kunt gaan. We leggen de verschillende doorstroomsituaties uit.
Webinar 'doorstroom'
In maart 2023 was er een webinar over doorstroom. De aanleiding is de grote groep Oekraïners, die ongeveer een jaar geleden het nieuwkomersonderwijs instroomde, en nu gaat doorstromen naar een reguliere groep. Door de omvang van deze doorstroom besteden we hier expliciet aandacht aan.
Voorbereiden scholen in regio
Een presentatie vanuit de nieuwkomersschool in Sneek die zij deelde met de scholen in de regio. Tijdens de twee uur dat teamleden vanuit de regio op bezoek waren werd deze presentatie besproken, kon je in de klas kijken en kreeg je een inkijkje in traumasensitief werken. Deze presentatie is dus 1/3 van het ‘bezoek’.
Relevante documenten webinar
ISK zit vol, kopklas?
Dilemma
Vraag vanuit webinar maart 2023:
“Wat zijn de mogelijkheden voor kinderen die een jaar in de taalklas zaten, 12 jaar zijn en wat kan op ISK? De ISK’s in de regio geven aan de kinderen van 12 jaar niet aan te kunnen nemen. Hoe gaan anderen hier mee om?”
In het filmpje hiernaast (webinar LOWAN-PO nov. ’22) vertelt Lenneke over de kopklas opzet in Haarlem en deelt haar ervaring.
Lenneke Grobbe werkt bij LOWAN-PO. Voordat ze bij LOWAN kwam, was ze werkzaam als leerkracht, IB’er en daarna AB’er bij onder andere ITK Haarlem.

Abrupte uitstroom
Plotselinge uitstroom komt vaak voor. Leerlingen in de eerste opvang verhuizen regelmatig. Dit betekent in de praktijk dat er veel schoolwisseling plaats vindt. Nu is het streven van de eerste opvangscholen dat de continuïteit zoveel mogelijk gewaarborgd wordt.
De eerste prioriteit is dat scholen weten waar de leerling eerder op school heeft gezeten. Wat in de praktijk heel goed werkt is dat er een visitekaartje of brief van de school is en dat ouders weten dat ze dit aan de nieuwe school moeten geven. Dit geeft de school de ouders op het moment van instroom aangezien het niet altijd bekend is wanneer ze gaan verhuizen.
Warme overdracht
Met een warme overdracht bedoelen we een gesprek met de vervolgschool over de leerling. Dit kan zijn van leerkracht tot leerkracht, of van intern begeleider naar intern begeleider, of een mix. Doel van een warme overdracht is:
- Informatie over de leerling te geven
- Mee te denken met de vervolgschool over het instapniveau
- Mee te denken met de vervolgschool over doorgaande leerlijnen en evt. toetsmomenten
- Een afspraak te maken voor het volgende contact moment.
De Kernschool in Zaandam heeft een prachtig model hiervoor. Zij hebben een nazorgcoördinator aangesteld. Deze persoon is aanwezig bij het warme overdrachtgesprek en komt daarna een paar keer op bezoek bij de vervolgschool. De nazorgcoördinator werkt met de leerling, ondersteunt de leerkracht en begeleidt beiden.
Met het team in gesprek rondom afscheid leerlingen
Gezamenlijk in gesprek over hoe jullie omgaan met plotseling en gepland vertrek. In het ‘goed gesprek pakket’ zijn er vragen die jullie als team hierin kunnen begeleiden.
Uitschrijven
Rond de in- en uitschrijving van leerlingen is er op scholen met nieuwkomers vaak onduidelijkheid. De oude school en/of de nieuwe school zijn soms niet of pas na verloop van tijd bekend. Hiervoor gelden de regels die in de onderstaande pdf beschreven zijn.
Uitstroom naar het VO
Informatie over overstap naar VO
Hoe bepaal je het advies? Wel of geen IQ toets? Waar moet je opletten bij de overdracht?
Goede tips voor het VO
LOWAN-VO heeft mooie voorbeelden, flyers en brochures ontwikkeld voor docenten in het VO.
Onderwijskundig rapport
Nieuwkomers maken vaak diverse schoolwisselingen mee. Het is belangrijk dat iedere school een onderwijskundig rapport mee geeft aan de volgende school.
Onderzoek: onderwijskundig rapport nieuwkomers OntwikkelingsperspectiefNazorg
Leerlingen die nieuw naar Nederland komen hebben 4-5 jaar nodig om de taal goed te leren. In de eerste periode krijgen de leerlingen een goede basis mee, maar daarna zijn ze er nog niet. In deze periode zouden deze leerlingen (en ook leerkrachten) baat kunnen hebben bij extra ondersteuning. In de regio Noord Holland/ Utrecht zijn ambulant begeleiders een netwerk gestart om goede tips uit te wisselen.